Bolaman Çayı Havzası’nda Asayiş Sorunları (1853-1919)

Abstract

19. yüzyıl, Osmanlı Devleti’nin idari, iktisadi, askerî pek çok sorunla karşı karşıya kaldığı bir yüzyıldır. Devlet, bir yandan uzun süren savaşlarla bir yandan da mali bunalım ve merkezi otoritenin giderek güç kaybetmesiyle mücadele et-miştir. Bu sorunların baş göstermesi ülkenin birçok bölgesinde asayiş sorunlarını da beraberinde getirmiş, yoksulluk ve sefalet halkı suç işlemeye teşvik etmiştir. Asayişi tehdit eden başlıca asayiş sorunlarını başta eşkıyalık faaliyetleri olmak üzere, gasp, cinayet, yaralama, firar, kaçırma, hayvan hırsızlığı, tecavüz, dağa kaldırma, yolsuzluk, sahtekârlık ve tehdit olarak sıralayabiliriz. Çalışmamızda Bolaman Çayı havzasında yaşanan asayiş sorunları örnekle-ri ile ele alınmıştır. 19. Yüzyılda mücadele edilen sorunlara, savaşların ardından bölgeye gelen muhacirler ile yerli ahali arasında çıkan çatışmalar da eklenince mahalli idari ve askerî yetkililer, asayişin sağlanması noktasında yetersiz kal-mışlardır. Alınan tedbirlerin caydırıcılığının yetersiz olması sebebiyle eşkıyadan kaynaklanan asayiş sorunları daha da artmıştır. Çalışmamızda otorite boşluğun-dan dolayı yaşanan sorunların sosyal yaşama etkisi ile devletin bu sorunları ön-lemek adına aldığı tedbirler ve bu tedbirlerin sonuçları aktarılmıştır.

The 19th century was a century in which the Ottoman Empire faced many problems in administrative, economic and military issues. The governement struggled with long-lasting wars, on the other hand, with financial difficulties and the central authority's gradually losing power. The emergence of these prob-lems has led to public order problems in many regions of the country, and po-verty and misery have encouraged people to commit crimes. The main public order problems that threaten public order can be listed as extortion, murder, mu-tilation, desertion, kidnapping, animal theft, rape, mountain climbing, corrup-tion, fraud and threats, especially bandit activities. In my study, the security problems experienced in the Bolaman Stream Ba-sin are discussed with examples. The problems that were fought in the 19th cen-tury were added to the conflicts between the immigrants who came to the region after the wars and the local people, the administrators were insufficient to ensure the public order. The crimes committed by the brigands have gradually increa-sed, as the measures taken against the problems and the penalties given could not definate results. In our study, the impact of the problems experienced due to the authority gap on social life and the measures taken by the state to prevent these problems and the results of these measures were conveyed.