Hanım Sahâbîlerin Zühd Anlayışı

Abstract

Zühd kavramının tam olarak karşılığını Hz. Peygamber ve sahâbesinin yaşantısında görmek mümkündür. Zira zühd, Hz. Peygamber ve sahâbesinin yaşantısının kendisiydi. Çünkü onlar dünyalığa önem vermeden, asıl hayatın âhiret hayatı olduğunu unutmadan, her türlü zorluğa sabredip verilen nimetlere şükrederek, asıl hedeflerine Allah’ın rızasını koyarak ibâdet ve itaat halinde bir ömür sürmüşlerdir. Allah Resûlü’nün terbiyesinde bir hayat sürdüren hanım sahâbîlerin konu edildiği bu çalışmada onların, takva, sabır, şükür, îsar, riyâzet, mücahede, tevekkül, rıza ve muhabbet konularında gösterdikleri örnek davranışların neler olduğu incelenmiştir. Belirlenen bu kavramlar Kur’ân-ı Kerîm, hadisler ve sûfî görüşleri çerçevesinde ele alınmış ardından da hanım sahâbîlerin yaşantılarında bu kavramların tezâhürlerinin nasıl olduğu örneklerle sunulmuştur. Çalışma iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde zühd kelimesinin lügat ve terim anlamı verilmiş ardından Kur’ân-ı Kerîm’de, hadislerde ve tasavvufî düşüncede zühd kavramı incelenmiştir. Birinci bölümün ikinci başlığı olarak da hanım sahâbîlerin hayatlarına kısaca değinilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise zühd döneminde hanım sahâbîlerin hayatlarında tezâhür eden; takvâ, vera’, îsar, sabır, şükür, riyâzet, mücâhede, tevekkül, rıza, ve muhabbet kavramlarının lügat ve terim manası verilmiş ve bu kavramlar Kur’ân, hadis, sûfî düşüncesi bağlamında incelenmiş ardından da sahâbe örneklerine yer verilmiştir.

It is possible to see the exact equivalent of the concept of zuhd in the life of Muhammad and his companions. For, asceticism was the life of Muhammad and his companions. Because they did not care about worldly life, did not forget that the real life is the life of the hereafter, persevered in all kinds of difficulties, thanked for the blessings given, and putting Allah's consent as their main goal, they led a life of worship and obedience. In this study, in which the female companions who led a life in the upbringing of Muhammad were the subject, their exemplary behaviors in the subjects of taqwa, patience, gratitude, isar, obedience, struggle, tawakkul, consent and affection were examined. These determined concepts were handled within the framework of the Qur'an, hadiths and Sufi views, and then examples of how the manifestations of these concepts were presented in the lives of female Companions. The study consists of two main parts. In the first chapter, the lexicon and term meaning of the word zuhd is given, then the concept of zuhd in the Qur'an, hadiths and mystical thought is examined. As the second title of the first chapter, the lives of female companions are briefly mentioned. In the second part of the study, manifested in the lives of the female companions in the period of zuhd; The lexicon and term meanings of the concepts of taqwa, vera', îsar, patience, gratitude, obedience, struggle, tawakkul, consent, and love are given and these concepts are examined in the context of the Qur'an, hadith, and Sufi thought, and then examples of the Companions are given.