Okuma Becerilerinin Geliştirilmesinde Okuma Tiyatrosunun Kullanılması: Bir Eylem Araştırması

Abstract

Bu araştırma, okuma tiyatrosu yöntemine göre uygulanan öğretimin farklı okuma düzeylerindeki öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmedeki katkısını ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması kullanılmıştır. Araştırma, Türkiye'nin doğu bölgesinde yer alan bir ortaokulun beşinci sınıf öğrencileriyle yürütülmüştür. Araştırma sürecinde toplam altı eylem planı hazırlanmış, bu planların dört tanesi 8 ders saati, iki tanesi ise 12 ders saatini kapsayan bir süre içerisinde uygulanmıştır. Eylem planlarında hazırlanan öğretim etkinlikleri tüm sınıfa yönelik olarak gerçekleştirilmiş ve veriler 12 kız, 7 erkek olmak üzere toplam 19 öğrenciden toplanmıştır. Ancak araştırmanın bulgularını daha derinlemesine değerlendirebilmek amacıyla iyi, orta ve zayıf okuma düzeyine sahip 6 odak öğrenci belirlenmiş, bulguların yansıtılmasında yoğun olarak bu öğrencilerden elde edilen verilerden yararlanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı günlüğü, öğrenci günlüğü, gözlem, yarı yapılandırılmış görüşme, okuma-anlama testi, akıcı okuma ses kayıtları, öğrenci çalışma kâğıtları, okuma tiyatrosu öz ve grup değerlendirme formları kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde “Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi”, nitel verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Yapılan içerik analizi sonucunda ulaşılan bulgular beceride uzmanlaşma ve bireysel kazanımlar şeklinde iki ana temaya; strateji kullanımı, okuma becerisi, bilişsel kazanımlar, duyuşsal ve sosyal kazanımlar şeklinde dört alt temaya ayrılmıştır. Araştırma sonucunda okuma tiyatrosu yönteminin iyi, orta ve zayıf performansa sahip öğrencilerin akıcı okuma becerilerinin gelişimine katkı sağladığı görülmüştür. Bu yöntem okuduğunu anlama becerilerinin gelişimini iyi ve orta performansa sahip öğrencilerde önemli düzeyde geliştirirken zayıf performansa sahip öğrencilerde desteklememiştir. Elde edilen nitel bulgular bu yöntemin strateji kullanımı, okuma becerisi ve bilişsel kazanımlar açısından iyi performans gösteren öğrencilere; duyuşsal ve sosyal kazanımlar açısından ise zayıf performans gösteren öğrencilere daha çok katkı sağladığını göstermiştir. Ayrıca bu yöntemin tüm öğrencilerin arkadaşlık ilişkilerini olumlu yönde etkilediği, okuma çalışmalarına istekle ve aktif katılımlarına katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.

This study was conducted with the aim of revealing the contribution of instruction carried out according to the readers theatre method in improving the reading skills of students at different reading levels. Since the aim was to reveal the implementation process of the readers theatre method, action research, was used in the study. The research was conducted with fifth grade students attending a secondary school located in the eastern region of Turkey. During the research process, a total of six action plans were prepared, and four of these plans were implemented within a period of 8 lesson hours, while two of them were implemented within a period of 12 lesson hours. Instructional activities were included in the action plans, these activities were carried out for the whole class, and data were collected from a total of 19 students, of whom 12 were girls and 7 were boys. However, in order to evaluate the research findings in more depth, 6 focus students with good, medium and poor reading levels were determined, and the data obtained from these students were used extensively to reflect the findings. As data collection tools in the study, a researcher’s diary, student’s diary, observation, semi-structured interview, reading comprehension test, fluent reading audio recordings, student worksheets, and readers theatre self and group evaluation forms were used. The Wilcoxon signed-rank test was used in the analysis of the quantitative data, and content analysis was used in the analysis of the qualitative data. The findings obtained as a result of the content analysis were divided into two main themes, namely skill mastery and individual gains, and four sub-themes, namely strategy use, reading skill, cognitive gains, and affective and social gains. As a result of the study, it was concluded that the readers theatre method contributed to the development of reading fluency of students with good, medium and poor performance. While this method significantly improved the development of reading comprehension skills in students with good and medium performance, it did not support students with poor performance. The qualitative findings obtained showed that this method contributed more to well-performing students in terms of strategy use, reading skills and cognitive gains, and to poorly-performing students in terms of affective and social gains. Furthermore, it was determined that this method affects all students' friendship relations positively and contributes to their willing and active participation in reading studies.