Bu araştırmada Duacızâde Abdülkerîm’in mûsıkî ile ilgili Osmanlıca
yazmış olduğu risâlenin anlam çevirisinin ve çevri-yazımı yapılması, döneminin
saptanması, müzik kaynakları arasındaki yeri ve öneminin belirlenmesi
amaçlanmıştır. Yazarın hayatı hakkında yapılan araştırmada, ulaşılan bilgilerin
kapsamlı olmaması nedeniyle yeterli ve kesin bir sonuca ulaşılamamıştır. Ancak
yazmış olduğu eser, DuacızâdeAbdülkerîm’in müzik kimliği hakkında fikir sahibi
olmamızı sağlamıştır.
Betimsel ve tarihsel araştırma yöntemi izlenen çalışmada, tarama
modellerinden genel tarama yönteminin ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır.
Edebiyat metodolojisiyle metin okuma, edisyon ve kritiği yapılmıştır. Eserin
yazılmış olduğu dönemin aydınlatılabilmesi amacıyla Türk Müziği Yazılı
Kaynakları arasından seçilen eserlerle karşılaştırmalı olarak incelenmiş, kronoloji
ve kaynaklar tarihsel metodoloji ile oluşturulmuştur. Ayrıca makâm, usûl, avâze
gibi müzisel kavramlar incelenmiştir.
19. yüzyılda kaleme alınmış olmasına rağmen, Anadolu edvâr geleneğinde
15. yüzyıl müzik kuramı üslûbuyla yazılmış olan eserin çevri-yazımı yapılmıştır.
Bunun yanı sıra, 15. yüzyıl ile 20. yüzyıl tarihleri arasından seçilmiş 13 yazılı
müzik kaynağı ile karşılaştırılarak incelenmiş, elde edilen veriler yorumlanmış ve
sonuçlandırılmış olup, bu alanda yapılacak çalışmalara ve araştırmalara kaynaklık
etmesi hedeflenmiştir.
In this study, it was aimed to transcribe and translate, determine its period
and determine its place and importance among music sources of Duacızâde
Abdulkerîm's treatise written in Ottoman Turkish on music. In the research about
the life of the author, a sufficient and definite conclusion could not be reached due
to the lack of comprehensive information. However, the work he wrote gave us an
idea about his musician identity.
In the study, in which descriptive and historical research methods were
followed, the relational survey model of the general survey method, one of the
survey models, was used. Reading, editing and criticism of texts with literary
methodology were done. In order to enlighten the period in which the work was
written, it was analyzed comparatively with the works selected among Turkish
Music Written Sources, and its chronology and sources were created with
historical methodology. Musical concepts such as maqam, usul, and âvâze were
studied also.
Although it was written in the 19th century, the transcription and meaning
translation of the work was written with the 15th century music theory mentality. In
addition, it was compared with 13 written sources between the 15th and 20th
centuries, the data obtained were interpreted and concluded, and it was predicted
to be a source for studies and research in this field.