Bu tez çalışması, Kayseri ve çevresinde Türk-İslam mimarisinde inşa
edilen eserlerin omurgasını oluşturan kitabeler, malzeme yönünden incelenmiştir.
Dayanıklılığı, zarafeti ve zengin görünümü ile soylu malzeme olarak bilinen
mermer, Kayseri ve çevresi olarak sınırlandırılan Niğde, Nevşehir ve Sivas
şehirlerinin yalnızca kitabelerinde tercih edilmiştir. Bu nedenle, çalışmada
“Kayseri ve Çevresinde Bulunan İslami Devir Beyaz Mermer Kitabe Geleneği”
konusu ele alınmıştır. Danişmendli, Selçuklu, İlhanlı, Beylikler (Eretna ve
Karamanoğlu), Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde inşa edilen bu mimari
eserlerin beyaz mermer kitabeleri ayrıntılı olarak değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Mimari eserlerdeki beyaz mermer kitabe geleneğinin daha önce
çalışılmamış olması, bu bölgeye özgü olması ve bu detayın bilimsel olarak
incelenmesi çerçevesinde yapılan çalışmayla Kayseri’de 90, Nevşehir’de 10,
Niğde’de 15 ve Sivas’ta 19 yapı olmak üzere toplamda 134 yapı
değerlendirilmiştir. Bu kentler içerisinde mimariye bağlı olarak incelenen beyaz
mermer kitabelerden toplamda 208 adet bulunmaktadır.
Kronolojik olarak incelenen beyaz mermer kitabelerin metinleri
transkripsiyonu yapılmış, günümüz Türkçesi ile karşılıkları verilmiş ve bugünkü
durumları değerlendirilmiştir. İncelenen beyaz mermer kitabelerin yapıları
tanıtıldıktan sonra konum, yazı stili, dil, ölçü, malzeme ve teknik açıdan
tanımlanarak değerlendirilmiştir.
This thesis is the material on which we can base the structure built from
Kayseri and the text from the Turkish-Islamic. With its durability, elegance and
rich appearance, marble as a noble material was preferred in the limited
inscriptions of the cities of Niğde, Nevşehir and Sivas, which were limited to
Kayseri and its surroundings. In this development, the subject of "Islamic Period
White Marble Inscription Tradition Found in Kayseri and Its Surroundings" was
discussed. This architectural structure, which was built by Danishmendli, Seljuk,
İlhanlı, Principalities (Eretna and Karaoğluoğlu), Ottoman and Republic
buildings, is based on the evaluation of white marbles as projects.
The fact that the white marble inscription in the architectural works has not
been recorded before, that it should be of this type and that this detail should be
done by being in himself, has been evaluated as 90 buildings in Kayseri, 10 in
Nevşehir, 15 in Niğde, 19 in Sivas and a total of 134 buildings. . There are a total
of 208 of the white marble inscriptions examined depending on the architecture in
these cities.
The texts of the white marble inscriptions, which were examined
chronologically, were transcribed, filled with future Turkish and evaluated as
evaluated. The detailed aftermath of the examined white marble inscriptions has
been evaluated by detailing the writing style, size, material and technique.
