1846’da Nevşehir’de dünyaya gelen Kostaki Vayani Efendi, Osmanlı
Devleti’nin son döneminde yetişmiş önemli hukukçulardan birisidir. Mekteb-i
Hukuk-ı Şahane’de aldığı hukuk eğitiminin ardından çeşitli ticaret mahkemelerinde
başkanlık yapmıştır. Bunun yanında hukuk alanında birçok eser telif etmiş,
eğitimler vererek uzun yıllar muallimlik yapmış ve ömrünün sonuna kadar pek çok
devlet hizmetinde bulunmuştur. Mücmel Ticâret-i Bahriyye Kanûnu Şerhi, onun
neşrettiği en önemli eserlerden birisidir. Eser, Osmanlı deniz ticareti hukuku
hükümlerini ihtiva eden kanun maddelerinden ibarettir. Ekseriyetle çevirisi
gerçekleştirilen yazıda Osmanlı Deniz Ticareti Kanunu’nda yer alan Gemi ve diğer
deniz vasıtaları, gemilerin alım ve satımı, taşınacak mallar, gemi çalışanları ve
yolcular, navlun sözleşmeleri gibi hukuk kurallarına yer verilmiştir. Ayrıca Kostaki
Vayani bu eserde Osmanlı Devleti’nin deniz ticareti hukuku konusunda eksik
kaldığı noktalara da değinerek, deniz ticaret hukukunun geliştirilmeye açık
yönlerine de vurgu yapmıştır.
Yaptığımız bu çalışmada, Kostaki Vayani Efendi’nin hayatı ve eserleri
mümkün mertebe anlatılmaya çalışılacak ve onun Mücmel Ticâret-i Bahriyye
Kanûnu Şerhi adlı eseri takdim edilecektir.
Kostaki Vayani Efendi, who was born in Nevşehir in 1846, is one of the
important lawyers who grew up in the last period of the Ottoman Empire. After the
legal education he received at Mekteb-i Hukuk-ı Şahane, he presided over various
commercial courts. In addition, he has authored many works in the field of law,
provided training as a teacher and served in many government services until the end
of his life. The commentary of the Mücmel Ticâret-i Bahriyye Kanûnu is one of the
most important works published by him. The work consists of laws that contain the
Ottoman maritime law provisions. In the text, which is mostly translated, legal rules
such as ships and other sea vehicles, purchase and sale of ships, goods to be
transported, ship employees and passengers, freight contracts are included in the
Ottoman Maritime Trade Law. In addition, Kostaki Vayani also emphasized the
aspects of maritime trade law that are open to improvement by referring to the
points that the Ottoman Empire lacked in the maritime trade law in this work.
In this study, we will try to explain the life and works of Kostaki Vayani
Efendi as much as possible and his work titled Mücmel Ticâret-i Bahriyye Kanûnu
Commentary will be presented.
