Osmanlı devleti yönetiminde devletin temelini oluşturan üç temel şey;
Bâb-ı Asafi, Bâb-ı Defter, Divan-u hümayun idi.
Devletin temelini oluşturan teşkilatların birbiriyle olan ilişkileri ise merkezi olarak
yönetim, taşra, askeriye, maliye, adliye gibi birçok teşkilatlanma ile
oluşturulmuştur. Araştırmamız; Osmanlı da idari birim taksimatın ve yönetici
idari yönetiminin teşkilatlanmasını; Osmanlı da ahkâm defterleri ve muhtevaları
olarak dört ana bölümde tanzim edilmiştir. Bu defterin kayıtlar arasında en uzun
defter olma niteliği ile 8 Numaralı Trabzon Vilayeti Ahkâm Defteri’nin çevirimi
incelenmiştir. Bu sayede yeni yazıya çevirimi çalışarak konuların bütünlüğü
olagelmiştir. Osmanlı döneminde Trabzon eyaletinin mahallesi, yer adları,
yönetimi, idari teşkilatı, yöneticileri, vesikaları, meselelerinin analizini sağlayarak
bilim ve sosyal tarihi adına ışık olmuştur. Değerlendirdiğimiz belgeler, dönemsel
olarak 1742-1911 yıllarını içine alan aşağı-yukarı 168 yıllık bir süreci
kapsamaktadır. Ahkam defterleri muhtevalarıyla farklı alanları sayesinde metin
çevirimi ile dönemine katkı sağlamıştır. Dönemin çözümlenmesiyle gelecek
nesillere yol gösterici olmuştur.,
Under the rule of the Ottoman Empire, the three basic things that formed
the basis of the state were Bab-ı Asafi, Bab-ı Defter, Divan-i Humayun. On the
other hand, the relations between the organizations that constitute the basis of the
state have been established by many organizations such as central administration,
provincial, military, finance and judiciary.Our research was put in order in four
main parts as, The organization of administrative unit administration, and
administrative executive divisions in the Ottoman Empire, Ahkâm books in the
Ottoman Empire and the judicial issues. This book is the longest among the
records and the translation of Ahkâm Book of Trabzon Province numbered 8 was
examined.Thanks to, the integrity of the subjects has become the working by
translating into new writing. History has shed light on its social history in the
name of science by providing analysis of Trabzon province, neighborhood place
names, administration, administrative organization, administrators, documents in
the Ottoman period. The documents we evaluated involve a period of
approximately 168 years, include the period 1742-1911. Thanks to its contents,
Ahkam books have contributed to the period with the translation of texts. With the
analysis of the period, it has guided future generations.