Migren Tipi Baş Ağrısı Olan Bireylerin Duygusal Öz-Yeterliklerinin Anksiyete Duyarlılığı, Yeti Yitimi ve Ağrı Düzeyi İle İlişkisi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, migren tipi baş ağrısı olan bireylerde; duygusal öz-yeterlik, anksiyete duyarlılığı, yeti yitimi ve ağrı düzeyi ilişkisini ve etkileyen faktörleri saptamak amacıyla planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: İlişki arayıcı ve tanımlayıcı türde olan çalışmanın örneklemini, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Rize Devlet Hastanesi nöroloji polikliniğine başvuran migren tanılı 260 kişiden oluşmuştur. Veriler çalışmayı kabul eden ve seçim kriterlerine uyan katılımcılardan Kişisel Bilgi Formu, Duygusal Öz-Yeterlik Ölçeği, Anksiyete Duyarlılığı İndeksi-3, Migren Yeti Yitimi Ölçeği (MIDAS), Vizual Analog Skala (VAS) ile toplandı. Hastaların tanımlayıcı özelliklerine göre ölçek seviyelerindeki değişimlerin incelenmesinde bağımsız gruplar tek yönlü varyans analizi (Anova), t-testi ve post hoc (Tukey, LSD) analizlerinden faydalanılmıştır. Bulgular: Hastaların yaş ortalamasının 40.260±12.029 olarak saptandı. Hastalar baş ağrısı süresine göre %39.2’sinin 1-5 yıl süreli; %51.2’sinin haftada 1-3 gün baş ağrısının olduğu, %39.2’sinin başının tamamının, %43.5 ’unun baş ağrısının ataklar halinde, %38.8’inin zonklayıcı şekilde olduğu belirlenmiştir. Hastaların duygusal öz-yeterlik puan ortalaması 114.431±17.471, anksiyete duyarlılığı puan ortalaması 24.858±16.467, VAS ortalaması 7.450±1.563, yeti yetimine göre %67.7’sinin ciddi kayıp yaşadığı saptandı. Anksiyete duyarlılığı toplam ile duygusal öz-yeterlik toplam (r=0.138), duyguları anlama (r=0.24), duyguları algılama (r=0.186) arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur (p<0.05). Ayrıca duygusal özyeterliğin anksiyete duyarlılığı üzerine ve anksiyete duyarlılığının VAS üzerine etkisi anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Bunun yanında hastaların yeti yetimine göre anksiyete duyarlılığı toplam puanları anlamlı farklılık göstermektedir (p<0.05). Sonuç: Çalışmanın sonucunda, migren hastalarının duygusal öz-yeterliklerinin anksiyete duyarlılığını, anksiyete duyarlılığının ise VAS düzeyini artırdığı saptanmıştır.

Aim: This research was conducted in individuals with migraine type headache; It was planned to determine the relationship between emotional self-efficacy, anxiety sensitivity, disability and pain level and the affecting factors. Materials and Methods: The sample of the study, which was a relationship-seeking and descriptive study, consisted of 260 people diagnosed with migraine who applied to the neurology outpatient clinic of Recep Tayyip Erdoğan University Training and Research Hospital and Rize State Hospital. Data were collected from participants who accepted the study and met the selection criteria using the Personal Information Form, Emotional Self-Efficacy Scale, Anxiety Sensitivity Index-3, Migraine Disability Scale (MIDAS), and Visual Analogue Scale (VAS). Independent groups one-way analysis of variance (ANOVA), t-test and post hoc (Tukey, LSD) analyzes were used to examine the changes in scale levels according to the descriptive characteristics of the patients. Results: The average age of the patients was found to be 40.260±12.029. According to the duration of the headache, 39.2% of the patients lasted 1-5 years; It was determined that 51.2% had a headache 1-3 days a week, 39.2% had a headache all over the head, 43.5% had a headache in attacks, and 38.8% had a throbbing headache. The mean emotional self-efficacy score of the patients was 114.431±17.471, the mean anxiety sensitivity score was 24.858±16.467, the mean VAS score was 7.450±1.563, and it was determined that 67.7% of them experienced serious loss according to their disability. A positive significant relationship was found between anxiety sensitivity total and emotional self-efficacy total (r=0.138), understanding emotions (r=0.24), perceiving emotions (r=0.186) (p<0.05). Additionally, the effect of emotional self-efficacy on anxiety sensitivity and anxiety sensitivity on VAS was found to be significant (p<0.05). In addition, the total scores of anxiety sensitivity differ significantly according to the patients' abilities (p<0.05). Conclusion: As a result of the study, it was determined that the emotional self-efficacy of migraine patients increased their anxiety sensitivity, and anxiety sensitivity increased their VAS level.