Anadolu ve Suriye’de Türkmen Haçlı Mücadeleleri (1095-1150)

Abstract

Anadolu’nun fethedilmesinde önemli roller üstlenen, Suriye’ye yerleşmeye başlayan ve Selçukluların asli unsuru olan Türkmenler, Anadolu ve Suriye’de etkin bir topluluk olarak ön plana çıkmışlardır. Türklerin, Anadolu’da hızla genişlemesinden endişe duyan Bizans’ın Avrupa’dan askeri yardım talebinde bulunması Papa Urbanus’un bu talebe olumlu karşılık vererek Haçlı Seferlerini başlatmasına neden olmuştur. Haçlı Seferlerinin başlamasıyla birlikte Türkmenler, Müslüman hâkimlerin liderliğinde gerek Anadolu’da gerekse Suriye’de bölgeye gelen Haçlılar karşısında belirmişlerdir. Düzensiz Haçlı birliklerinin yok edilmesinden sonra kontların, prenslerin başını çektiği ağır teçhizatlı kalabalık Haçlı orduları ile Anadolu’da Selçukluların bünyesinde çetin mücadeleler veren Türkmenler onların Suriye’ye inmelerine engel olmaya çalışmışlar ama başaramamışlardır. Birinci Haçlı Seferi başarıya ulaşmış ilk olarak 10 Mart 1098 yılında Urfa Haçlı Kontluğu, 28 Haziran 1098 yılında Antakya Haçlı Prinkepsliği, 10 Temmuz 1099 yılında Kudüs Krallığı ve 1109 yılında Trablus Haçlı Kontluğu olmak üzere dört ayrı Haçlı Devleti kurmuşlardır. Türkmenler, Haçlılara karşı Artuklular, Dımaşk Atabeyliği ve Zengîlerin idaresi altında mücadelelerde bulunmuşlardır. Haçlıların, Türkler karşısında bölgede tutunabilmeleri için insan gücüne ihtiyaçları vardı. Bu nedenle Avrupa’da yeni bir Haçlı Seferi çağrısı yapıldı. Başlatılan bu sefer sonucunda 1101 yılında Anadolu’ya gelen üç büyük Haçlı ordusu, müttefik Türk kuvvetleri tarafından imha edilmiştir. Haçlıların elinde bulunan Urfa’nın Müslümanlar tarafından geri alınması sonucu İkinci Haçlı Seferi başlamıştır. Bu sefere katılan Haçlı orduları da Anadolu’da Türkmenlerin saldırıları ile karşılaşmış ve başarısızlıkla sonuçlanmıştır.

The Turkmens, who played a major role in the conquest of Anatolia, started to settle in Syria and were the main elements of the Seljuks, came to the fore as an active community in Anatolia and Syria. The fact that the Turks were worried about the premature birth in Anatolia, and that Byzantium sought military aid from Europe, Pope Urbanus responded positively to this demand and started the Crusades. With the birth of the Crusades, the Turkmens emerged under the control of Muslim rulers and against the Crusaders who came from the region in Anatolia and Syria. After the destruction of the irregular Crusaders, the heavily populated Crusader armies led by counts and princes, and the Turkmens, who fought hard in Anatolia among the Seljuks, tried to prevent them from descending to Syria, but they were unsuccessful. In the face of the First Crusade, they established four separate Crusader States, firstly the Urfa Crusader County on March 10, 1098, the Crusader Princepslik of Antioch on June 28, 1098, the Kingdom of Jerusalem on July 10, 1099, and the Crusader County of Tripoli in 1109. Turkmens are those who struggled against the Crusaders under the rule of Artuqids, Damascus Atabey and Zengis. The Crusaders needed manpower to hold on to the region against the Turks. Therefore, a new Crusade was made in Europe. As a result of this campaign, the three great Crusader armies that came to Anatolia in 1101 were destroyed by the enemy Turkish forces. The Second Crusade started as a result of the recapture of Urfa, which was in the hands of the Crusaders, by the Muslims. The Crusader armies participating in this expedition also encountered the attacks of the Turkmen in Anatolia and resulted in collapse.