Bu çalışmada, Doğu Karadeniz bölgesinden toplanan 47 adet pazı
genotiplerinin morfolojik, biyokimyasal ve moleküler karakterizasyonu yapılmıştır.
Pazı genotipleri iki yıl süre ile Giresun koşullarında açık alanda yetiştirilmiş ve
morfolojik özellikler UPOV kriterlerine göre değerlendirilmiştir. Morfolojik gözlem
verilerine TBA uygulanmış, fide ve yaprak renk özellikleri ile yaprak iriliği
karakterlerinin pazı genotiplerinin ayrımlanmasında önemli olduğu görülmüştür.
Temel bileşenlerin ilk 5 ekseninde toplam varyasyonun %72.06’sının açıklandığı
belirlenmiştir.
Toplanan genotiplerinin biyoaktif bileşenlerinini belirlenmesinde fenolik ve
flavonoid analizleri ile birlikte DPPH ve FRAP aktiviteleri de belirlenmiştir. Elde
edilen bulgular ışığında toplam fenolik, flavonoid ve antioksidan aktivitesi (DPPH ve
FRAP) bakımından G13, G27, G31, G33 ve G44 genotipler öne çıkmıştır.
Pazı genotipleri arasında polimorfik olarak belirlenen 28 SRAP primeri toplam
120 bant oluşturmuş ve bunların 101’i polimorfik olmuştur. Primer çifti başına
ortalama 4.29 toplam bant elde edilirken polimorfik bant sayısı da 3.61 olmuştur.
Primer çiftlerinin PBİ değerleri 0.28 ile 0.88 (ortalama 0.58) arasında değişmiştir.
Oluşturulan dendrogramda genotipler 5 grupta kümelenmiştir. Benzerlik indeksi
değerleri 0.58 ile 0.93 arasında değişmiştir. G22 ile G30 genotipleri en benzemez pazı
genotipleri olur iken G16 ve G18 genotipleri ise birbirlerine genetik olarak en yakın
genotipler olmuşlardır. SRAP verilene uygulanan temel bileşen analizinde öz değeri
0.5’ten büyük olan ilk 5 temel bileşen ekseni toplam varyasyonun %86.04’ünü
açıklamıştır.
In this study, morphological, biochemical and molecular characterization of 47
swiss chard genotypes collected from the Eastern Black Sea region was performed.
Collected chard genotypes were grown in Giresun province conditions in an open field
during two years and morphological traits were evaluated according to UPOV criteria.
PCA based on the morphological data showed that the colors of seedling and leaf and
leaf size characteristics were the principal characteristics in the differentiation of chard
genotypes. It was determined that 72.06% of the total variation was explained in the
first 5 axes of the principal components.
In determining the bioactive components of the genotypes, DPPH and FRAP
activities were determined together with phenolic and flavonoid analyzes. In the light
of the findings, G13, G27, G31, G33 and G44 genotypes stood out in terms of total
phenolic, flavonoid and antioxidant activity.
Twenty-eight SRAP primer pairs produced a total of 120 bands, of which 101
were polymorphic among chard genotypes. While an average of 4.29 total bands per
primer pairs was obtained, the average polymorphic band number was 3.61 per primer
pairs. The PIC values of the primer pairs ranged from 0.28 to 0.88 (mean 0.58). In the
dendrogram created, genotypes were clustered in 5 groups. Similarity index values
ranged from 0.58 to 0.93. G22 and G30 were the most dissimilar chard genotypes,
while G16 and G18 were genetically closest genotypes to each other. In PCA applied
to the SRAP data, the first 5 principal component axes with an eigenvalue greater than
0.5 explained 86.04% of the total variation.
