“Sinemada Fotografik Kompozisyon İlkeleri Bakımından Karşılaştırmalı
Çözümleme ile Nuri Bilge Ceylan ve Zeki Demirkubuz Çerçeveleri” başlıklı bu
çalışmanın amacı, fotoğraf kökenli ve bu disipline sahip olduğu bilinen bir
yönetmenin bu iki alanı birleştireceği ve kurduğu kadrajlarda fotografik
kompozisyonun etkisi altında kalacağı varsayımının doğruluğunu araştırmaktır. Bu
araştırma doğrultusunda aynı zamanda fotoğraf sanatıyla da profesyonel düzeyde
ilgilendiği bilinen yönetmen Nuri Bilge Ceylan’ın “Üç Maymun”, “Bir Zamanlar
Anadolu’da” ve “Kış Uykusu” filmleri, fotoğraf sanatı ile profesyonel düzeyde bir
ilişkisi bulunmayan çağdaşı Zeki Demirkubuz’un “Kıskanmak”, “Yeraltı” ve
“Bulantı” filmleri ile karşılaştırılarak incelenmiştir. Film seçimleri dönemsel
yakınlık göz önünde bulundurularak amaca yönelik örneklem yöntemi ile yapılmış
ve filmler fotoğraf sanatındaki klasik kompozisyon kuralları temel alınarak analiz
edilmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde amaç ve yöntem açıklandıktan sonra ikinci
bölümde fotoğraf ve sinemanın tarihsel gelişimi ile temel ilkeleri ele alınmış, ayrıca
kompozisyon kavramı üzerinde durularak, fotoğraf sanatına yön veren temel
kompozisyon kuralları açıklanmıştır. Üçüncü bölümde yönetmenler tanıtılmış ve
genel bir bakışla çok kısa olarak sinemalarına değinilmiştir. Dördüncü ve son
bölümde iki yönetmenin filmlerinden alınan toplam 120 kare, fotografik
kompozisyon kuralları esas alınarak detaylı analize tabi tutulmuş ve elde edilen
bulgular sonuç bölümünde açıklanmıştır.
The aim of this study titled “Nuri Bilge Ceylan and Zeki Demirkubuz
Frames with Comparative Analysis in Terms of Photographic Composition
Principles in Cinema” is to investigate the accuracy of the assumption that a director
of photography origin and known to have this discipline will combine these two
areas and be under the influence of photographic composition in the frames he has
set up. In the direction of this research, the films of " Three Monkeys", " Once Upon
a Time in Anatolia" and "Winter Sleep" of director Nuri Bilge Ceylan, who is also
known to be interested in photography art at a professional level, and his
contemporary Zeki Demirkubuz, who does not have a professional relationship
with the art of photography. It has been analyzed by comparing the films " Envy",
" Underground" and " Nausea". Film selections were made with the purposeful
sampling method considering the periodic closeness and the films were analyzed
based on the classical composition rules in the art of photography. After explaining
the purpose and method in the first part of the study, in the second part, the historical
development of photography and cinema and its basic principles are discussed, and
the basic composition rules that direct the art of photography are explained by
emphasizing the concept of composition. In the third chapter, directors are
introduced and their cinemas are mentioned briefly with an overview. In the fourth
and last chapter, a total of 120 frames from the films of the two directors were
subjected to detailed analysis based on the rules of photographic composition, and
the findings were explained in the conclusion part.
