Çocuğa gerçek yaşamdan kesitler sunan, onun belirli durumlar karşısında
tutum geliştirmesini sağlayan ve düş dünyasını devindiren tür olan öykü; çocuk
edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Öyküler çocuklara gerçek yaşamdan kesitler
sunar. Çocuk, öyküdeki yeni durumlar aracılığıyla kendini, yaşamı, insanı ve
doğayı gözlemleyebilir. Sevim AK, gerçek dünyaya ait olanı kurmacanın içine
özenle yerleştiren ve çocuğa yaşanabilecek olan durumları hissettiren bir yazardır.
Çocuk edebiyatında daha çok roman ve öyküleriyle öne çıkmıştır. Çocuklar
tarafından da severek okunan bir yazardır. Bu nedenle yazarın eserlerinin
incelenip değerlendirilmesi ve tanıtılması gerektiği düşünülmektedir. Bu
bağlamda bu çalışmada Sevim AK’ın öykülerinde yer alan çocuk karakterlerin
açıklık-kapalılık, devingenlik-durağanlık, karakterin geliştirilmesi ve karakter
özellikleri bakımından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda yazara
ait on iki öykü kitabında yer alan yüz bir öykü incelenmiştir. Araştırmada
betimsel analiz yöntemi kullanılmış olup veriler sınıflama kategorisine göre
incelenip doğrudan alıntılarla desteklenmiştir.
İnceleme sonucunda öykülerde yer alan çocuk karakterlerin daha çok
meraklı, hayalperest, heyecanlı, neşeli, umutlu, yardımsever, yaratıcı gibi olumlu
karakter özellikleri taşıdıkları görülmüştür. Bencil, ukala, şımarık, alıngan gibi
olumsuz karakter özellikleri ise yardımcı çocuk karakterler üzerinden verilmiştir.
İnceleme sonucunda öykülerde ana çocuk karakterler, bütün özellikleriyle
tanıtılan açık ve devingen karakterlerdir. Yardımcı çocuk karakterlerin ise
genellikle kapalı ve durağan karakterler olduğu belirlenmiştir. İncelemenin diğer
bir sonucu olarak ise karakterlerin birden fazla yolla geliştirildiği en fazla ise
konuşma yoluyla geliştirilmenin kullanıldığı tespit edilmiştir. Çalışma sonunda
öykülerde yer alan çocuk karakterlerinin çocuğa göre ve çocuk gerçekliğine
uygun olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle çocuğu bir birey olarak gören ve
benimseyen Sevim AK’ın eserlerinin daha çok okutulması gerektiği görüşü
benimsenmektedir.
The story which is a genre that offers real-life sections to children, enables
them to develop attitudes towards certain situations and moves their outside
world, has an important place in children's literature. The stories offer chidren
sections from real life. Children can observe themselves, life, human and nature
through new situations in the story. Sevim Ak is a writer who carefully places
what belongs to the real world into fiction and makes the child feel the situations
that can be experienced. She has come to prominence in children's literature
mostly with her novels and stories. She is a writer who is also fondly read by
children. Therefore, it is thought that the author's works should be examined,
evaluated and introduced. In this context, examining the children characters in
Sevim AK's stories in terms of being developed-under developed, mobility-stasis,
character development and character characteristics is aimed in the study. For this
purpose, one hundred and one stories were examined in the author's twelve story
books. In the research, descriptive analysis method was used and the data was
supported by examples.
As a result of the study, it was observed that the children characters in the
stories mostly have positive character traits such as curious, imaginetive, excited,
cheerful, hopeful, helpful, creative. The negative character traits such as selfish,
highbrow, spoiled, touchy are given over the supporting child characters. As a
result of the study, the main children characters in the stories are developed and
dynamic characters introduced with all their features. On the other hand, it was
observed that supporting child characters are usually under developed and stable
charecters. As an other result of the study, it was found that the characters were
developed in more than one way, while they were developed through speech at
most. At the end of the study, the child characters featured in the stories are
considered to be child-related and appropriate to child reality. For this reason, it is
accepted that the works of Sevim AK, who sees and accepts the child as an
individual, should be taught more.
