Eğitim programları; bireylerin yaşanmışlıklarına önem veren, günlük hayata etkin bir şekilde katılmalarını sağlayan, karşılaştıkları problemlere çözümler üretebilen kişiler olarak yetişmesine yönelik hazırlanmaktadır. Bu doğrultuda, sosyal bilgiler dersi öğrencilerin dünyayı anlamalarını sağlayarak, değişimlere ayak uydurabilmelerinde önemli bir alan olarak düşünülmektedir. Bu nedenle öğrencilerin sosyal bilgiler dersini anlamlı olarak öğrenebilmeleri için neden-sonuç ilişkileri kurabilmeleri, problem çözebilmeleri ve araştırma yapabilmeleri gerekliliği ön plana çıkmaktadır. Ayrıca günümüz dünyasında bireylerin karşılaştıkları problemlere çözümler getirebilmeleri için eleştirel düşünme, tartışma, karar verme ve bilimsel düşünme gibi bazı üst düzey düşünme becerilerine sahip olmaları gerekmektedir.
Argümantaston temelli öğrenme, öğrencilerin öğrenmeyi sorular sorarak, iddialar oluşturarak, iddialarını destekleyerek ve karşı iddiaları sorgulayarak gerçekleştirmesine olanak sağlamaktadır. Argümantasyon temelli öğrenme, bireyin toplumsal hayat içerisinde yer bulması, ona ayak uydurması, karşılaştığı problemleri çözebilmesi, eleştirel ve bilimsel yaklaşımlar da bulunabilmesi açısından son derece önemlidir. Argümantasyon temelli öğrenmenin tüm bu özellikleri dikkate alındığında sosyal bilgiler dersinde uygulanması ile öğrencilerin etkili bir şekilde problem çözebilmelerinin, neden-sonuç ilişkileri kurabilmelerinin ve bir problemin bilimsel dayanaklarını araştırabilmelerinin destekleneceği düşünülmektedir. Bu doğrultuda bu araştırmanın amacı olarak dördüncü sınıf sosyal bilgiler dersinde argümantasyon temelli öğrenmenin öğrencilerin akademik başarı, tutum ve eleştirel düşünme becerisine etkisini ortaya koymak olarak belirlenmiştir.
Araştırma, dördüncü sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan “İnsanlar, Yer ve Çevre” ünitesinin öğretimi için 2017- 2018 öğretim yılında, Ordu ilinin Altınordu ilçesinde yer alan bir ilkokulda gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu deney grubunda 27, kontrol grubunda 24 öğrenci oluşturmuştur.
Araştırma, karma yöntem ile desenlenmiştir. Araştırmanın nitel bölümünde temel nitel araştırma temele alınmış ve kazanımlara uygun olarak araştırmacı tarafından hazırlanan altı etkinlik altı hafta süresince uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizi için Toulmin Argümantasyon Modeli’nin geliştirilmiş formu olan ve Erduran, Simon ve Osbourne tarafından Türkçeye uyarlanan “Argümantasyon Değerlendirme Ölçeği”nin Torun (2015) tarafından rubrik haline getirilmiş formu “Argümantasyon Değerlendirme Rubriği” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi sonucunda argümantasyon temelli öğrenmenin gerçekleştirildiği dördüncü sınıf sosyal bilgiler dersinde öğrencilerin meydana getirdiği argümanların seviyelerinin ve niteliğinin çalışma boyunca artış gösterdiği tespit edilmiştir. Araştırmanın nicel bölümünde yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak konu alanı başarı testi, sosyal bilgiler dersine yönelik tutum ölçeği ve UF/EMI Eleştirel Düşünme Eğilim Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, sosyal bilgiler dersinde argümantasyon temelli öğrenme ile öğrencilerin akademik başarılarında, sosyal bilgiler dersine yönelik tutumlarında ve eleştirel düşünme becerilerinde olumlu yönde gelişme olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Bu sonuçlar ışığında argümantasyon temelli öğrenme ile ilgili etkinliklerin sosyal bilgiler ders programında daha fazla yer alması, hizmet içi eğitimlerde öğretmenlere bu modelle ilgili bilgi verilmesi önerilerinde bulunulmuştur. Sosyal bilgiler alanında argümantasyon temelli öğrenme ile ilgili çalışmaları sayısı çok az olması nedeni ile argümantasyon temelli öğrenmenin sosyal bilgiler öğretiminde kullanılmasının eleştirel düşünme, yansıtıcı düşünme, yaratıcı düşünme, karar verme ve problem çözme becerileri üzerine etkisinin araştırıldığı farklı çalışmaların da yapılabileceği belirtilmiştir.
Curriculum is prepared in order to cultivate people who attach importance to the experience of individuals, can effectively contribute to daily life and can solve problems encountered. In line with this, social science is considered an important area to ensure students can understand the world and adapt to changes. As a result, for students to significantly learn social science, the ability to form causeeffect relationships, solve problems and perform research come to the fore. Additionally, in order for individuals to solve problems encountered in the current world, they should have some upper-level thinking skills such as critical thinking, debating, decision-making and scientific thinking.
Argumentation-based learning provides the possibility to complete learning by students asking questions, creating hypotheses, supporting these hypotheses and questioning contrary ideas. Argumentation-based learning is very important in terms of the individual finding their place in social life, adapting to it, being able to solve problems encountered and to have critical and scientific approaches. Considering all these features of argumentation-based learning it is considered that application of this in social science will support students’ ability to effectively solve problems, to form cause-effect relationships and to research the scientific basis of a problem. In line with this, the aim of this research was to re
XIV
veal the effect of argumentation-based learning in the social science lessons of fourth-class students on academic success, attitudes and critical thinking skills.
The research was completed in a primary school in Altınordu county of Ordu province during the 2017-2018 academic year and included the “Humans, Place and Environment” unit of the fourth-class social studies teaching program. The study group for the research comprised 27 experimental subjects and 24 control subjects.
The research was designed with mixed method. The qualitative section of the research was based on a basic qualitative research design and in accordance with outcomes, six activities prepared by the researcher were applied during sixweek. Analysis of the obtained data used the Toulmin Argumentation Model developed form and the “Argumentation Assessment Scale” developed by Erduran, Simon and Osbourne and adapted to Turkish as the “Argumentation Assessment Rubric” by Torun (2015). As a result of analysis of obtained data, the students in the fourth-class social science lesson with argumentation-based learning had an increase in level and quality of arguments identified during the study. The quantitative section of the research used a semi-experimental research design. For data collection tools, the subject area achievement test, attitude scale for social science lessons and UF/EMI critical thinking tendency scale were used. According to the findings obtained, argumentation-based learning in social science lessons was concluded to positively develop the students’ academic success, attitudes to social studies lessons and critical thinking skills.
In light of these results, it is recommended that activities related to argumentation-based learning be included more in the social sciences curriculum and that teachers receive information related to this model during in-service training. As there are very few studies related to argumentation-based learning in the field of social sciences, it is stated that different studies researching the effect of the use of argumentation-based learning in social science teaching on critical thinking, reflective thinking, creative thinking, decision making and problem-solving skills should be performed.
