Ünye İlçesi Yerel Mısır (Zea Mays L.) Genotiplerinden Bazı Agronomik ve Verim Parametrelerinin Karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışma 2020 yılında Ordu İlinin Ünye ilçesinde, 43 farklı köyde çiftçi koşullarında yetiştirilen 43 farklı genotipe sahip mısır (Zea mays) çeşitleri ve ALTAMİRA, DKC 5685, REZERVE çeşitlerinin verim ve verim öğeleri üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. 43 farklı mısır genotipi ve 3 tesçilli çeşitte toplam 18 parametre incelenmiştir. Deneme 2021 mayıs ayında 600 metre karede kenar tesiri dikkate alınarak her genotipte 2 tekerrürlü olarak yapılmıştır. Sıra üzeri 20 ve sıra arası 70 cm oolacak şekilde yapılmıştır. Denemede dekara 25 kg saf azot ve 10 kg saf fosfor verilmiştir. Çalışmada, bitki boyu (cm), sap çapı (mm), bitkide koçan sayısı (adet), bitkide yaprak sayısı (adet), yaprak alanı, ilk koçan yüksekliği(cm), koçan ağırlığı (g), koçan verimi (g), koçan çapı (mm), koçan uzunluğu (cm),sömek ağırlığı (g), sömek çapı (mm), koçanda sıra sayısı (adet), koçan sırasındaki tane sayısı (adet), bin tane ağırlığı (g), yeşil ot verimi, yaprak yaş ağırlığı (g), sap yaş ağırlığı (g), yaprak kuru ağırlığı (g), sap kuru ağırlığı (g), stover verimi, ve tepe püskülü çıkış süresi (gün) gibi gözlem ve ölçümler yapılmıştır. Yapılan çalışma neticesinde; bitki boyu 196-373 cm, sap çapı 36.4-13.4 mm , bitkide koçan sayısı 1.00-1.80 adet, yaprak sayısı 8.3-12.8 adet, yaprak alanı 333-848 santimetre kare arasında ilk koçan yüksekliği 87.6-198 cm, koçan ağırlığı 76.3-214 gram, koçandaki dane ağırlığı 64.0-187 gram, koçan çapı 15.4-39.1 mm, koçan uzunluğu 21.8- 11.9 cm, sömek ağırlığı (gr) 13.6-35.3 gr, sömek çapı (mm) 14.6-34.5 mm, koçanda sıra sayısı 8.00-13.50, koçan sıradaki tane sayısı 31.0-49.5 adet, bin dane ağırlığı 235-537 gr, yeşil ot bakımından 4678.01-707.058 kg/da, tepe püskülü çıkış süresi 46-82 gün olarak bulunmuştur. Çalışma sonucunda Karadeniz Bölge’sinde toplanan yerel mısır genotiplerinin kullanım amacına göre ıslah programında zengin bir genetik taban oluşturacağı sonucuna varılmıştır.

This study was carried out to determine yields and the effects of yield elements in maize (Zea mays) varieties with 43 different genotypes and Altamira, DKC 5685, REZERVE varieties collected from 43 different villages under farmer conditions in Ünye town of Ordu province in 2020. 18 parameters were analysed in 43 different maize genotypes. The study was carried out in two replications for each variety, taking edge effect into account. 25 kg of pure nitrogen and 10 kg of pure phosphorus were given per decare in the study. The trial was set up in May 2021. Observations and measurements were made in the study such as plant height (cm), stem diameter (mm), number of ears per plant (pieces), number of leaves per plant (pieces), leaf area, height of the first ear (cm), ear weight (g), yield from the ear (g), ear diameter (mm), ear length (cm), cob weight (g), cob diameter (mm), number of rows per ear (pieces), number of grains per ear (pieces), weight of thusand grains (g), green grass yield, leaf fresh weight (g), stem fresh weight (g), leaf dry weight (g), stem leaf weight (g), stover yield and days to tasselling (days). The results found were as follows; plant height 196-373 cm, stem diameter 36.4-13.4 mm, number of ears per plant between 1.00-1.80, number of leaves 8.3-12.8, leaf area between 333-848, height of the first ear 87.6-198 cm, ear weight 76.3-214 grams, grain weight of ear 64.0-187 grams, ear diameter 15.4-39.1 mm, ear length 21.8- 11.9 cm, cob weight 13.6-35.3 gr, cob diameter 14.6-34.5 mm, number of rows per ear 8.00-13.50, number of grains per ear 31.0-49.5, weight of thousand grains 235-537 grams, green grass 4678.01-707.058 kg/da, and days to tasselling 46-82 days. As a result of the study, it was concluded that local maize genotypes collected in the Black Sea region will create a rich genetic base in breeding program according to intended use.