Amaç: Bu çalışmanın amacı, spor yükseköğretim kurumu öğrencilerinin bazı sosyodemografik özelliklerine göre liderlik özellikleri ile akademik öz-yeterlik düzeylerini
karşılaştırmak ve bu değişkenler arasındaki ilişki ve etki derecesini tespit etmektir.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışma, betimsel nitelik taşıyan ilişkisel tarama modeli ile
uygulanmıştır. Çalışmanın araştırma grubunu, Karadeniz Bölgesi’nde (Giresun, Samsun,
Ordu, Trabzon, Sinop, Artvin, Amasya ve Gümüşhane) 2020-2021 eğitim-öğretim yılında
spor yükseköğretim kurumlarında öğrenim görmekte olan 997 öğrenci oluşturmaktadır.
Veriler, liderlik özelliklerini ölçmek amacıyla Bolman ve Deal’in (1991) geliştirmiş olduğu,
Dereli (2003) tarafından Türkçeye uyarlanan “Liderlik Envanteri” ve Owen ve Froman’ın
(1988) geliştirdiği, Ekici’nin (2012) Türkçeye uyarladığı “Akademik Öz-Yeterlik Ölçeği” ile
toplanmıştır. Veri dağılımının normalliğini ölçmek için Kolmogorov-Smirnov Testi
kullanılmıştır. Verilerin analizi, parametrik testlerden olan T-Testi ve Tek Yönlü Varyans
Analizi (ANOVA) ile yapılmıştır. Spor yükseköğretim kurumu öğrencilerinin liderlik
özellikleri ile akademik öz-yeterlik düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek için, Pearson
Korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Spor yükseköğretim kurumu öğrencilerinin liderlik
özelliklerinin akademik öz-yeterlik düzeyleri üzerindeki etkisini incelemek için basit ve çoklu
doğrusal regresyon analizi uygulanmıştır. Tüm analizler SPSS 23.0 paket programında
yapılmıştır. Tüm analizlerde istatistiksel anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiştir.
Bulgular: Analiz sonuçlarına göre, spor yükseköğretim kurumu öğrencilerinin liderlik
özelliklerinin, üniversite, bölüm, sınıf, aile aylık gelir durumu ve yaşadıkları yer
değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir (p<0.05).
Ayrıca, spor yükseköğretim kurumu öğrencilerinin akademik öz-yeterliklerinde cinsiyet ve
aile aylık gelir durumu değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık belirlenmiştir
(p<0.05). Bununla beraber, spor yükseköğretim kurumu öğrencilerinin liderlik özellikleri ile
akademik öz-yeterlikleri arasında, pozitif ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir
(p<0.05). Regresyon analizi sonucuna göre; spor yükseköğretim kurumu öğrencilerinin
liderlik özelliklerinin akademik öz-yeterlik düzeyleri üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu
tespit edilmiştir (p<0.05).
Sonuç: Spor yükseköğretim kurumu öğrencilerinin, liderlik özellikleri kullanma
düzeyindeki artışın akademik öz-yeterlik düzeylerini de olumlu etkileyebileceği sonucuna
ulaşılabilir.
Aim: The aim of this study is to compare the leadership characteristics and academic
self-efficacy levels of sports higher education institution students according to some sociodemographic characteristics and to determine the relationship and degree of influence between
these variables.
Material and Method: This study is performed with a descriptive relational survey
model. The research group of study consists of 997 students studying at sports higher
education institutions in the Black Sea Region (Giresun, Samsun, Ordu, Trabzon, Sinop,
Artvin, Amasya and Gümüşhane) in 2020-2021 academic year. The data were collected from
the "Leadership Inventory" developed by Bolman and Deal (1991) and adapted into Turkish
by Dereli (2003) to measure leadership characteristics, and the "Academic Abstract"
developed by Owen and Froman (1988) and adapted into Turkish by Ekici (2012). -Collected
with the “Proficiency Scale”. The Kolmogorov-Smirnov Test was used to measure the
normality of the data distribution. T-Test and One-Way Analysis of Variance (ANOVA) tests,
which are parametric tests, were used in the analysis of the data. Pearson Correlation
coefficient was used to examine the relationship between leadership characteristics and
academic self-efficacy levels of sports higher education institution students. Simple and
multiple linear regression analysis were conducted to examine the effect of leadership
characteristics of sports higher education institution students on their academic self-efficacy
levels. All analyzes were performed in the SPSS 23.0 package program. Statistical significance
level was accepted as p<0.05 in all analyzes.
Results: According to the analysis results, a statistically significant difference was
determined in the leadership characteristics of sports higher education institution students
according to the variables of university, department, class, family monthly income status and
place of residence (p<0.05). Also, a statistically significant difference was determined in the
academic self-efficacy of sports higher education institution students according to the gender
and family monthly income variables (p<0.05). However, a positive and moderate significant
correlation was determined between the leadership characteristics and academic self-efficacy
of sports higher education institution students (p<0.05). According to the results of the
regression analysis; it has been determined that the leadership characteristics of sports higher
education institution students have a significant effect on their academic self-efficacy levels.
Conclusions: It can be concluded that increase in the leadership characteristics usage
level of sports higher education institution students can also positively affect their academic
self-efficacy levels.
