Amaç: Bu araştırma 7-12 yaş çocuklarda perioperatif dönemde müzik dinletme ve
ayak refleksolojisi uygulamanın bulantı, ağrı ve anksiyete üzerine etkisini belirlemek
amacıyla yapıldı.
Gereç ve Yöntem: Randomize kontrollü tek kör deneysel tipteki araştırmanın
örneklemini, Ordu Üniversitesi EAH Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi’nin Çocuk
Cerrahisi Kliniği’nde günübirlik cerrahi uygulanan çocuklar oluşturmaktadır.
Araştırma verileri 10 Aralık 2021- 1 Aralık 2022 arasında toplandı. Müzik dinletme
grubunda 33, ayak refleksolojisi grubunda 33, kontrol grubunda 33 toplamda 99 çocuk
çalışmaya dahil edildi. Araştırma verileri; Çocuk ve Ebeveyn Tanıtıcı Bilgi Formu,
Çocuk Perioperatif İzlem Formu, Baxter Bulantı Ölçeği (BARF), Doğu Ontario Çocuk
Hastanesi Ağrı Ölçeği (DOÇHAÖ), Çocuklarda Çok Boyutlu Perioperatif Anksiyete
Ölçeği (ÇÇBPAÖ) ve Çocukların Duygusal Göstergesi Ölçeği (ÇDGÖ) ile toplandı.
Araştırma verileri, tanımlayıcı istatistikler, ki-kare, normal dağılıma uygun parametrik
değerler için Paired Sample, ANOVA ve post-hoc Tukey testleri, normal dağılım
göstermeyen nonparametrik değerler için Wilcoxon, Kruskal-Wallis H ve post-hoc
Bonferroni testleri ile analiz edildi. Sonuçların yorumlanmasında istatistik önem
düzeyi p<0.05 alındı.
Bulgular: Araştırmada yer alan çocuklar cinsiyet, tanı, yapılan ameliyat türü,
hastanede yatma nedeni, ameliyat öyküsü, kusma öyküsü ve antiemetik alma
özellikleri açısından benzerdi (p>0.05). Preoperatif ve postoperatif dönemde müzk
dinletme ve refleksoloji gruplarının ÇÇBPAÖ puanları kontrol grubundan anlamlı
düzeyde daha düşüktü (p<0.05). Araştırmada preoperatif dönemde uygulama sonrası
refleksoloji grubunun ÇDGÖ puanları müzik dinletme ve kontrol grubundan,
postoperatif dönemde ise uygulama sonrası refleksoloji ve müzik dinletme grubunun
ÇDGÖ puanları kontrol grubundan anlamlı düzeyde daha düşük saptandı (p<0.001).
Postoperatif dönemde müzik dinletilen çocuklarda uygulama sonrası BARF
puanlarının kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde daha düşük olduğu belirlendi
(p=0.002). Postoperatif dönemde müzik dinletme ve refleksoloji grubunda bulunan
çocukların DOÇHAÖ puanları uygulama sonrasında kontrol grubundan anlamlı
düzeyde daha düşük bulundu (p<0.001).
Sonuç: Çalışma sonucunda çocuklarda perioperatif dönemde müzik dinletme ve ayak
refleksolojinin anksiyete, ağrı ve bulantının azaltılmasında etkili olduğu görüldü.
Perioperatif dönemde çocuklarda müzik dinletme ve refleksoloji uygulaması maliyeti
düşük ve kolay uygulanabilir olması açısından farmakolojik olmayan hemşirelik
girişimleri olarak önerilebilir.
Aim: The purpose of this research was to examine the effects of listening to music and
foot reflexology during the perioperative period on nausea, pain and anxiety in
children aged 7-12 years.
Material and Method: The sample for the randomized controlled experimental study
included children who underwent outpatient surgery in the Pediatric Surgery Clinic of
Ordu University Training and Research Maternity and Children's Hospital. Research
data were collected between 10 December 2021 and 1 December 2022. A total of 99
children were included in the study with 33 in the music group, 33 in the foot
reflexology group, and 33 in the control group. Research data were collected with the
Child and Parent Descriptive Information Form, Child Perioperative Follow-up Form,
Baxter Nausea Scale (BARF), Children’s Hospital of Eastern Ontario Pain Scale
(CHEOPS), Children's Perioperative Multidimensional Anxiety Scale (CPMAS), and
Children's Emotional Manifestation Scale (CEMS). Research analyses included paired
sample test, ANOVA, and Tukey test for parametric values with normal distribution,
and Wilcoxon, Kruskal-Wallis H, and Bonferroni tests for nonparametric values
without normal distribution.
Results: The groups were similar in terms of gender, diagnosis, type of surgery
performed, reason for hospitalization, history of surgery, history of vomiting and
taking antiemetics (p>0.05). In the preoperative and postoperative periods, CPMAS
scores for the music listening and reflexology groups were significantly lower than the
control group (p<0.05). In the study, the CEMS scores for the reflexology group after
the application in the preoperative period were significantly lower than those of the
control group. In the postoperative period, the CEMS scores for the reflexology and
music listening groups after the application were significantly lower than the control
group (p<0.001). Postoperative BARF scores were found to be significantly lower in
children who listened to music compared to the control group (p=0.002). The
CHEOPS scores for children in the control group were found to be significantly higher
in the postoperative period than for children in the music and reflexology groups
(p<0.001).
Conclusions: As a result, listening to music and reflexology during the perioperative
period were effective in reducing anxiety, pain and nausea in children. In the
perioperative period, listening to music and reflexology for children can be
recommended as non-pharmacological nursing interventions with low cost and easy
implementation.