İlkokul ve Ortaokul Matematik Ders Kitaplarındaki Alan Kavramı İle İlişkili Etkinliklerin Tür, Amaç Ve Yenilenmiş Bloom Taksonomisi Bakımından İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 2021/2022 eğitim öğretim yılında kullanılan ilkokul ve ortaokul matematik ders kitaplarının alan konusu ile ilişkili bölümlerinde yer verilen etkinliklerin türleri ve amaçlarının belirlenmesi; etkinliklerin, türlerine bağlı olarak Yenilenmiş Bloom Taksonomisi (YBT)’nin bilişsel süreç becerileri kategorilerindeki dağılımlarının ortaya konulmasıdır. Bu amaç doğrultusunda, Milli Eğitim Bakanlığı’nca önerilen ve Eğitim Bilişim Ağı üzerinden dijital hallerine de ulaşılabilen ilkokul ve ortaokul matematik ders kitapları kullanılmıştır. Alan konusunun yer aldığı ilkokul 3 ve 4. sınıf; ortaokul 5-8. sınıf matematik ders kitapları çalışma grubunu oluşturmuş ve toplamda 15 farklı kitabın ilgili bölümleri incelenmiştir. Araştırma doküman analizi yöntemi ile yürütülmüş olup elde edilen veriler betimsel analiz tekniği ile incelenmiştir. Etkinliklerin büyük bir çoğunluğunda Standart Algoritmayı Kullanma ve Yorumlama türüne yer verildiği; Anlama, Yorumlama ve Tahmin türü etkinliklerin geri planda kaldığı görülmüştür. Etkinliklerin YBT bilişsel süreç becerileri basamaklarındaki dağılımında Anlama ve Uygulama basamaklarında yığılmanın olduğu tespit edilmiştir. Kitaplarda yer verilen etkinliklerin amaçlarına baktığımızda Kavram Pekiştirme hedefinin ön plana çıktığı görülmüştür. Öğretim amaçlı hazırlanmış etkinliklere daha az yer verildiği belirlenmiştir. Diğer etkinlik amaçlarından olan Öğrenci Yanılgıları ve Zorluklarını Aşma ilgili eser miktarda yer verilirken; Matematiksel Bilginin Doğasına Farkındalık Oluşturma amaçlı göreve yer verilmemiştir. Sonuç olarak etkinliklerin tür, amaç ve YBT basamaklarındaki dağılımında dengesizlik olduğu ve bazı kategorilere yönelik etkinliklere kitaplarda yer verilmediği görülmüştür.

The aim of this study is to determine the types and objectives of the activities included in the sections of primary and secondary school mathematics textbooks used in the 2021/2022 academic year related to the field subject; is the distribution of activities in the categories of cognitive process skills of the Revised Bloom Taxonomy (RBT) depending on their types. For this purpose, primary and secondary school mathematics textbooks recommended by the Ministry of National Education and available in digital form through the Education Information Network were used. Primary school 3rd and 4th grades where the field subject is located; Middle School 5-8th grade mathematics textbooks study group and the relevant chapters of 15 different books were examined in total. The research was carried out by document analysis, and the obtained data were examined by descriptive analysis. The majority of the activities include Using the Standard Algorithm and Interpretation; it was seen that Comprehension, Interpretation and Estimation type activities remained in the background. In the distribution of activities in the YBT cognitive process skills steps, it was determined that there was a stack in the Understanding and Practice steps. When we look at the objectives of the activities included in the books, it is seen that the goal of Concept Reinforcement comes to the fore. It was determined that activities prepared for teaching purposes were given less space. Overcoming Student Errors and Difficulties, which is one of the other activity objectives, was included in the relevant amount; The task of Raising Awareness of the Nature of Mathematical Knowledge was not included. As a result, it was seen that there was an imbalance in the distribution of activities in genre, purpose and YBT steps and that activities for some categories were not included in the books.