Ebû Hanîfe ve Delilleriyle İtikâdî Görüşleri

Abstract

İslam dininin temel kaynakları Kur‟ân ve Sünnet‟tir. Bu iki temel kaynağın ana konularından birisi ve en önemlisi olan iman konusudur. Ancak imanla ilgili konular bu kaynaklarda belirli bir düzen ve tertibe göre değil dağınık bir halde bulunmaktadır. Hz. Peygamber diğer tüm dini yaşama alanlarında olduğu gibi iman ve inanç alanında da ilk nesil olan örneklik yapmıştır. Sahâbe döneminde dini ilimler henüz tasnif edilmediğinden bir sonraki nesil olan tâbiîn döneminde ilimler disiplinize edilmeye başlanmıştır. İşte bu dönemde yaşamış olan hanefî mezhebinin kurucusu Ebû Hanîfe, ilk defa Selef-i salihîn”in inançla ilgili Allah Resûlünden öğrendikleri görüşleri sonraki nesle düzenli bir şekilde aktarmıştır.Bu tezde, Ebû Hanîfe‟nin i„tikādî görüĢleri, savunmacı bir üslûbla ve delilleriyle ortaya konmaya çalıĢıldı. “Ebû Hanîfe ve Delilleriyle İtikâdî Görüşleri” adlı bu tez iki bölümden oluĢmaktadır. GiriĢ bölümünde Kelâm ilminde inanç konularının iĢleniĢ üslûbu i„tikādî konuların çerçevesi ve kelâm ilminin ortaya çıkıĢının arka planı ortaya konuldu. Birinci bölümde Ebû Hanîfe‟nin doğumu, ilmî hayatı ve eserleri ele alındı. Ġkinci bölümde ise Ebû Hanîfe‟nin i„tikādî görüĢleri delilleriyle ortaya konulup, Mürciî olarak yaftalanmasının arka planı ve Ġmam Mâtürîdî‟ye olan etkisi araĢtırıldı.

The main sources of Islâm are the Qur‟an and Sunnah. One of the main subjects and the most important of these two basic sources is the subject of faith. However, matters related to faith are not found in a certain order in these sources, but in a scattered state. The Prophet (saas) set an example for the Companions, who are the first generation, in the field of faith and belief, as in all other areas of religious life. Since the religious sciences were not yet classified in the period of Companions, the sciences began to be disciplined in the next generation, the Tabi‟in period. For the first time Imam azam Abu Hanifa, the founder of Hanafi Sect, who lived in this period regularly conveyed the views of Salafa-i Salihin about faith, which they learned from the Messenger of Allah, to the next generation. In this thesis, the theological views of Abu Hanifa were tried to be revealed with a defensive style and evidence. This thesis named “ Imam Abu Hanifa and His Views of Faith with Evidences” consist of two parts. In the introductory part, the style of processing of the faith issues, the framework of the theological issues and the background of the emergence of the science of Kalam were revealed. In the first part, the birth, scientific life and Works of Abu Hanifa were discussed. In the second part, Abu Hanifa‟s theological views were revealed with his evidence at the same time the background of his being labeled as Murji and its effect on Imam Maturidi were investigated.