Kentsel Yoksulluk ve İşçi Sınıfı: İstanbul Esenyurt Örneği

Abstract

Bu araştırma, kentsel yoksulluk konusunu kentte çalışan işçiler üzerinden ele almaktadır. Kentli işçi sınıfının farklı katmanları, farklı derecelerde yoksulluk ve farklı çalışma koşullarını deneyimlemekte ve dolayısıyla yoksulluğa ve çalışma koşullarına karşı bakış açıları da farklılaşmaktadır. Kalitatif yönteme dayalı bu araştırma, İstanbul’un Esenyurt ilçesinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma çerçevesinde 102 işçiden anket yoluyla bilgi toplanmış ve 10 işçi ile yarı yapılandırılmış görüşme kâğıdı yardımıyla yüz yüze derinlemesine görüşme gerçekleştirilmiştir. Araştırmacı ayrıca, katılımcı gözlemci olarak iki farklı hanede üçer gün süreyle kalmıştır. Esenyurt, son yıllarda İstanbul’a göç edenlerin öncelikle tercih ettikleri ilçelerden biri haline gelmiştir. Bu durumun öncelikli sebepleri ise şöyle sıralanabilir: 1- göç eden işçilerin akraba ya da hemşerilerinin burada toplanmış olması, 2- Esenyurt’ta iş imkânlarının geniş olması ve göçmenlerin ilk iş deneyiminin burada gerçekleşmiş olması ve 3- kiraların diğer ilçelere kıyasla daha ucuz olmasıdır. Esenyurt’a göçün en önemli nedenini ekonomik sebepler oluşturmaktadır. İlçede Doğu Anadolu Bölgesinden göç etmiş olan işçiler yoğunluktadır. Erkek işçiler kadın işçilere kıyasla memleketlerine geri dönmeyi daha çok istemektedirler. Göç sonrasında işçilerin ekonomik durumları gelişme göstermiştir. Araştırmamıza katılan işçiler çoğunlukla hizmet sektöründe çalışmaktadırlar ve gelirleri asgari ücret düzeyindedir. Yaşamlarını genellikle bankalardan aldıkları kredilerle, borçlanarak devam ettirmektedirler. İşçiler kentsel yoksulluğu gündelik yaşamlarının bir gerçeği olarak deneyimlemelerine rağmen gelir yetersizliği ve güvencesizliğin de etkisiyle yeterince sınıfsal mücadele verememektedirler.

This research aims to focus on the reasons for urban poverty with a special emphasis on the urban working class. The perception of the experienced poverty and working conditions varies among different strata of the working class, who work in different sectors. This qualitative research has been conducted in Esenyurt province of Istanbul. There are 102 questionnaires, and 10 semi-structured indepth face-to-face interviews made with workers. In addition, the researcher also stayed in two different workers’ houses, as a participant observer each for three days. In recent years, Esenyurt province has become a zone of preference for the migrants from outside of Istanbul. There are several main reasons under these preferences as follows:1- the relatives of migrants live in the area, 2- there are much more job opportunities in Esenyurt than other provinces, migrants experienced their first jobs in Esenyurt, and 3- a cheaper tenancy. The most prominent reason of migration to Esenyurt is economical. The most populated worker group in the province is from East Anatolian region of Turkey. Male workers are eager to remigrate than women workers. The economic condition of workers after migration has improved. In our research, the workers mostly employ in service sector jobs and live at minimum wage level, and also in an indebtedness because of received bank credits to keep a subsistence level. The workers feel urban poverty as a daily reality, and because of insufficient funds and precariousness, they cannot raise class struggle as it should it be.