Matematiksel düşünme, matematik eğitiminde önemli bir yere sahiptir.
Öğrencilerin sadece formül ezberleyen bireyler olmayıp, sorgulayan, yorumlayan,
düşünen bireyler olarak yetiştirilebilmesi, matematiğin bir düşünce ürünü olduğunun
anlaşılabilmesi için öğrencilere matematiksel düşünme becerisi kazandırmak önem
taşımaktadır.
Bu kapsamda çalışmanın amacı Web of Science veri tabanında 1990-2021
yılları arasında matematiksel düşünme üzerine yayınlanan makalelerin bibliyometrik
analiz yöntemi kullanılarak haritalandırılması ve araştırma eğilimlerinin izlenmesi
olarak belirlenmiştir. Web of Science veri tabanında “mathematical thinking” ifadesi
ile yapılan tarama sonucunda; matematik eğitimi alanında Ocak1990 - Aralık 2021
tarihleri arasında İngilizce dilinde yayınlanan 668 adet makale araştırmaya dâhil
edilmiştir.
Araştırmanın sonucunda belirlenen yıllar arasında matematiksel düşünme
üzerine yapılan çalışma sayısının düzenli olarak artış gösterdiği belirlenmiştir.
Ayrıca incelenen çalışmalarda en sık kullanılan anahtar kelimelerin matematik, fark
etme, matematik eğitimi, öğrenci matematiksel düşünmesi, problem çözme, ileri
matematiksel düşünme, öğretmen eğitimi, öğretmen bilgisi, akıl yürütme,
değerlendirme, aday öğretmen eğitimi, teknoloji, matematik öğretimi, kesirler, görev
tasarımı, bilişsel talep ve yansıtma olduğu görülmüştür. Ülkelere göre inceleme
yapıldığında ABD, Avustralya ve Türkiye’nin en fazla makale üreten ülkeler olduğu
fark edilmiştir. Matematiksel düşünme ile ilgili makalelerin bibliyometrik analizi
makaleleri yansıtan anahtar kelimelerin birbirleriyle ilişkilerine göre oluşan dört
kümeli bir yapıyı ortaya çıkarmıştır. Bu kümeler; fark etme, geliştirme, ileri
matematiksel düşünme ve teknoloji olarak isimlendirilmiştir. Matematiksel
düşünmenin dinamiklerine yönelik olarak yapılan bu çalışmanın araştırmacıların,
öğretmenlerin, öğrencilerin araştırmaya ihtiyaç duyulan alanlar hakkında fikir sahibi
olmalarına ve bu doğrultuda planlamalar yapmalarına yardımcı olacağı
düşünülmektedir.
Mathematical thinking has an important place in mathematics education. It is
important to provide students with mathematical thinking skills so that they can be
raised not only as individuals who memorize formulas, but also as individuals who
question, interpret and think, and to understand that mathematics is a product of
thought.
In this context, the purpose of this study was to map the articles on
mathematical thinking published between 1990-2021 in the Web of Science database
using the bibliometric analysis method and to investigate the research trends. As a
result of the search made with the phrase "mathematical thinking" in the Web of
Science database; 668 articles published in English between January 1990 and
December 2021 in the field of mathematics education were included in the research.
As a result of the research, it was determined that the number of studies on
mathematical thinking increased regularly between the years determined. In addition,
the most frequently used keywords in the studies examined were mathematics,
noticing, mathematics education, student mathematical thinking, problem solving,
advanced mathematical thinking, teacher education, teacher knowledge, reasoning,
evaluation, teacher candidate education, technology, mathematics teaching, fractions,
task. design, cognitive demand, and reflection. When analyzed by country, it has
been noticed that the USA, Australia and Turkey are the countries that produce the
most articles. The bibliometric analysis of the articles on mathematical thinking
revealed a four-cluster structure formed according to the relationships of the
keywords reflecting the articles. These sets are; recognition, development, advanced
mathematical thinking and technology.
It is thought that this study on the dynamics of mathematical thinking will
help researchers, teachers, students have an idea about the areas that need research
and make plans accordingly.