Yedinci sanat olarak kabul edilen sinema uzun uğraşlardan sonra ortaya
çıkmıştır ve sürekli diğer sanat dalları ile iletişim içerisinde olmuştur. Sinemanın
iletişimde olduğu bu alanlardan birisi de edebiyattır. Edebiyat, sinema için önemli
bir anlatı kaynağı olmakta ve günümüze değin şiir, roman, destan gibi çeşitli
türlerden sinemaya uyarlanan eserler bulunmaktadır. Özellikle son zamanlarda bu
türlerden en dikkat çekenlerinden biri masaldır.
Masallar olağanüstülük üzerine kuruludur. Renkli kahramanları, belirsiz
zaman ve mekân kavramları vardır. Çocukların iyi bir birey olarak yetişmesine
yardım eden, dil becerileri edinmelerinde etkili olan masallar, sinema için sonsuz
bir senaryo kaynağı sağlamaktadır. Bilgisayar teknolojisinin ilerlemesiyle birlikte
günümüzde bu türdeki uyarlama örnekleri artmıştır.
Sinemanın ilk yıllarından itibaren bilindik pek çok masal örneklerinin
beyazperdeye uyarlandığı görülmüştür. Uyarlanan en bilindik masal örneklerinden
birisini de Lewis Carroll’ın yazdığı Alice Harikalar Diyarında oluşturmaktadır.
Eser Alice isimli bir kızın harikalar diyarı denilen bir mekânda başından geçenleri
anlatmaktadır. Eserin içinde anlatıldığı döneme ait ayrıntılar, siyasal, sosyal
mesajlar ve felsefi konular bulunur. Alice Harikalar Diyarında bu çalışmanın
konusunu oluşturmaktadır ve bunda sinemanın başlangıcından beri defalarca
uyarlanması etkili olmuştur.
Alice Harikalar Diyarında’nın ilk sinema uyarlaması 1903’te sonuncusu
ise 2010 yılında çekilmiştir. Bu çalışmada bu yıl aralıkları arasındaki uyarlama
filmden sekiz tanesi irdelenmiştir. İncelenen sekiz film; orijinal metinle olan
ilişkisi, karakterleri, mekân tasarımı, dekoru, kıyafetleri, teknolojinin kullanımı ve
teknik özellikleri gibi sinematik öğelere göre incelenmeye çalışılmıştır.
The cinema, regarded as the seventh art, has emerged after long hurdles
and has constantly been in contact with other art branches. One of these areas
where cinema is in communication is literature. Literature is an important source
of narrative for cinema, and there are artifacts that adapt to cinema from various
genres such as poetry, novels and epics. Especially in recent times, one of the
most remarkable of these species is a fairy tale.
Tales are based on extraordinary. There are colorful heroes, ambiguous
time and space concepts. Tables that help children grow up as a good individual
and are effective in acquiring language skills are providing an endless script for
cinema. With the advancement of computer technology, examples of this type of
adaptation are now increasing.
It has been seen that many fairy tale examples known from the first years
of cinema are adapted to the white screen. One of the most well-known fairy tale
examples is Alice in Wonderland written by Lewis Carroll. Eser Alice tells what a
named girl is going through in a place called wonderland. The details of the turn
that is described in the work are found in political, social messages and
philosophical issues. Alice in Wonderland constitutes the subject of this work and
it has been influential in this since the cinema has been repeatedly adapted from
the beginning.
The first cinema adaptation of Alice in Wonderland was in 1903 and the
last in 2010. In this study, eight of the adaptation films between the years of this
year were discussed. Eight films examined; the relationship with the original text,
characters, space design, decor, clothes, use of technology and technical features.
