Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Bilgi Arama Süreçlerine Yönelik Tutumları İle Bilimsel Araştırmalara Yönelik Öz-Yeterlik Algıları Arasındaki İlişkinin Araştırılması

Abstract

Bu araştırma ile sosyal bilgiler öğretmen adaylarının bilgi arama süreç tutumları ile bilimsel araştırma öz-yeterlikleri arasındaki ilişkisi ve yordama gücünün incelenmesi amaçlanmıştır. Bu genel amaç doğrultusunda, çeşitli değişkenler açısından anlamlı fark olup olmadığı araştırılmıştır. İlişkisel tarama yöntemine göre yürütülen bu araştırma evrenini 2021-2022 akademik yılında, AÜ, BÜ, BAYÜ, GOPÜ ve OÜ’si Eğitim Fakültelerinde öğrenim gören, Sosyal Bilgiler Eğitimi öğrencilerinden oluşmaktadır. Evrenin tamamına ulaşmak mümkün olmadığından “küme örnekleme” yöntemiyle seçilen, (n=158) öğrenci örneklemi oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak, Çakmak (2016) tarafından geliştirilen “BASTÖ”, Akçöltekin (2019) tarafından geliştirilen, “BAÖY” ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde t testi ve ANOVA analizi kullanılmıştır. Bağımlı değişkenler arasındaki ilişkisel bağlam için ise Pearson Korelasyon Katsayısı ve Çoklu Regresyon Analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının BAÖY algıları yüksek ve olumlu iken BAS tutumlarının olumlu ve orta düzeyin altında değişkenlik göstermektedir. Cinsiyete göre, BAS açısından kadın öğretmen adayları lehine, BAÖY ölçeğinde kadın öğretmen adayları lehine; Yaşa göre, BAS ölçeğinde, 19-20 yaş aralığında bulunan öğretmen adayları lehine; Üniversiteye göre, BAS ölçeğinde AÜ, OÜ ve BAYÜ’de öğrenim gören öğretmen adayları lehine, BAÖY ölçeğinde AÜ lehine; Bilgiye erişim eğitimi alma durumuna göre yapılan karşılaştırmalarda; BAS ölçeğinde eğitim alanlar lehine, BAÖY ölçeğinde eğitim alanlar lehine, Bilimsel araştırma yöntemleri eğitimi alma durumuna göre yine eğitim alanlar lehine; Bilimsel araştırma deneyimi olma durumuna göre BAS ve BAÖY ölçeklerinde araştırma deneyimi olanlar lehine yüksek olduğu belirlenmiştir. Korelasyon sonuçlarına göre BAS ile BAÖY ölçekleri arasında pozitif yönde “zayıf” ilişki olduğu, regresyon analizinde ise BAS tutumlarının, BAÖY algısına yönelik varyansın %17’sini açıkladığını yani anlamlı bir yordayıcısı olduğunu göstermektedir.

The aim of the study was to research the relationship predictive power between the attitudes of the information search process with scientific research self-efficacy of pre-service social science teachers. In line with this general aim research was performed about whether there were significant differences various variables. The population of this research, performed according to the correlational search method, comprised students attending the social science branch (1st, 2nd, 3rd, 4th year) of education faculties in AU, BU, BAYU, GOPU and OU in the 2021-2022 educational year. As it was not possible to reach the whole population, the sample comprised students attending the social science teaching departments chosen according to the ‘cluster sample’ method (n=158). As data collection tools, the “AISPS” developed by, Çakmak (2016), the “TSESRS” developed by Akçöltekin (2019) and the ‘Personal Information Form’ prepared by the researcher were used. Analysis of data used the t test and (ANOVA) linked to the homogeneity of the distribution. The correlational context between the dependent variables and subdimensions used the Pearson correlation coefficient and multiple regression analysis. The results of the research showed that pre-service social science teachers had ‘high’ and positive scientific research self-efficacy perceptions and had positive and below ‘moderate’ levels of perceptions about the information search process. The class variable and status of following scientific journals and studies in the field of social sciences were not determined to be different. According to gender, AISPS was higher in favor of pre-service female teachers, dimensions of the TSESRS and the whole scale were higher in favor of female pre-service teachers. According to age, AISPS was determined to be higher in favor of pre-service teachers in the 19-20 years age group. According to university of the AISPS was higher in favor of pre-service teachers attending AU OU and BAYU universities, TSESRS was higher in favor of pre-service teachers attending AU. Comparisons according to education related to of the AISPS and all subdimensions and the whole scale for the TSESRS were higher in favor of those who received education. Comparisons according to receiving education about scientific research methods determined only of the TSESRS was higher in favor of those receiving education. Comparisons according to experience of scientific research determined the beginning and research method skills on the AISPS and all subdimensions and the whole scale of the TSESRS were higher in favor of those with research experience. Correlation results found positive and significant ‘weak’ levels of correlation between the AISPS and TSESRS and subdimensions. Additionally, according to multiple regression analysis, their attitude about the BAS explained 17% of the variance in BAÖY perceptions; in other words, they were significant predictors.