Sera koşullarında tesadüf parselleri deneme desenine uygun olacak şekilde
gerçekleştirilen bu çalışmada bentonit ve tavuk gübresinin toprak özelliklerine ve bitki
gelişimine etkileri incelenmiştir. Yürütülen denemede 2 kg’lık topraklara hacimsel
olarak 3 farklı bentonit (%0, %2 ve %4) ve 4 farklı tavuk gübresi (%0, %2, %4 ve %8)
olmak üzere 12 uygulama ortamı hazırlanmıştır. Hazırlanan ortamların performansı
süs bitkisi olan hercai menekşe (Viola tricolor L.) yetiştirilerek test edilmiştir. 45
günlük deneme sonunda toprak solunumu bazı enzim aktiviteleri (asit fosfataz, alkalin
fosfataz ve β-Glukozidaz), bazı kimyasal özellikleri (organik madde, pH, EC) ve besin
maddesi içerikleri (N, P, K, Ca, Mg, Fe, Cu, Zn ve Mn) belirlenmiştir. Ayrıca hercai
menekşe bitkilerinin kalite parametreleri (estetik görünüm puanı, toplam çiçek sayısı,
toplam çiçek ağırlığı, bitki boyu, bitki yaş ve kuru ağırlığı) ile besin maddesi
konsantrasyonları (N, P, K, Ca, Fe, Cu, Zn ve Mn) incelenerek beslenme durumları
saptanmıştır.
Bentonit uygulaması toprakların alkalin fosfataz enzim aktivitesini (p<0.05),
organik madde içeriği (p<0.05), pH ve EC değerini, toplam N, alınabilir P, K (p<0.05),
Ca ve Mg artırırken, asit fosfataz enzim aktivitesini, alınabilir Fe, Cu ve Mn
içeriklerini azaltmıştır (p<0.01). Toprakların, β-Glukozidaz enzim aktivitesine, toprak
solunumuna, alınabilir Zn içeriğine bentonit uygulamasının etkisi istatiksel anlamda
önemsiz bulunmuştur. Ayrıca bentonit uygulaması bitkilerin toplam N
konsantrasyonunu ve bitki boyunu (p<0.05) artırırken toplam Ca (p<0.05), bitki yaş
ve kuru ağırlığını azaltmıştır (p<0.01). Bitkilerin toplam P, K, Fe, Cu, Mn, Zn
konsantrasyonlarına, estetik görünüm puanı, toplam çiçek sayısı ve ağırlığına etkisi ise
istatiksel anlamda önemli bulunmamıştır.
Tavuk gübresi uygulaması toprakların alkalin fosfataz, asit fosfataz ve β-
Glukozidaz enzim aktivitelerini, organik madde miktarını, EC değerini, toplam N,
alınabilir P, K ve Zn içeriklerini artırırken, toprak solunumu miktarını, pH değerini,
alınabilir Fe, Cu ve Mn içeriklerini azaltmıştır (p<0.01). Toprakların alınabilir Ca ve
Mg içeriklerine etkisi ise istatiksel anlamda önemli bulunmamıştır. Ayrıca tavuk
gübresi uygulaması bitkilerin toplam N, Mn konsantrasyonlarını, toplam çiçek
ağırlığını (p<0.05), bitki yaş ve kuru ağırlığını (p<0.05) artırırken toplam Ca, Fe
konsantrasyonlarını ve bitki boyunu azaltmıştır (p<0.01). Bitkilerin toplam P, K, Cu,
Zn konsantrasyonlarına, estetik görünüm puanına ve toplam çiçek sayısına tavuk
gübresinin etkisi ise istatiksel anlamda önemli bulunmamıştır.
Bentonit ve tavuk gübresi interaksiyonunun toprakların asit fosfataz ve β-
Glukozidaz enzim aktivitelerine etkisi önemsiz bulunurken, toprak solunumunda,
alkalin fosfataz enzim aktivitesinde (p<0.05) ve organik madde içeriğinde önemli
artışlar belirlenmiştir (p<0.01). Toprakların pH ve EC değerleri de bentonit ve tavuk
gübresi interaksiyonundan önemli ölçüde etkilenerek artış göstermiştir (p<0.01).
Toprakların makro ve mikro besin madde içerikleri incelendiğinde N, Fe, Cu, Mn ve
Zn içeriklerinde istatiksel anlamda önemli değişimler olmuştur (p<0.01). Bentonit ve
tavuk gübresi interaksiyonu uygulama dozlarına bağlı olarak N ve Zn içeriklerinde
artış; Fe, Cu ve Mn içeriklerinde azalma tespit edilmiştir. Bentonit ve tavuk gübresi
interaksiyonun hercai menekşe bitkisinin estetik görünüm puanı, çiçek sayısı, toplam
çiçek ağırlığı, bitki boyu, bitki yaş ve kuru ağırlığı gibi kalite parametrelerine etkisi
istatiksel anlamda önemsiz bulunmasına karşın bitkilerin satış kalitesini olumlu yönde
etkilemiştir. Bitkilerin makro ve mikro besin konsantrasyonları incelendiğinde ise
toplam N, P ve Fe (p<0.05) hariç diğer besin maddelerine söz konusu organik
materyallerin etkisi önemsiz bulunmuştur (p<0.01).
Toprakların biyolojik analizlerinde en etkili doz her parametrede değişmekle
birlikte, biyolojik özellikleri artıran dozlar B2T8 ve B2T4 ve B0T8 dozları, mikro
elementlerde kontrol dozu (B0T0) ve B0T8 dozları, makro elementlerde ise B2T0, B4T0
ve B4T8 dozlarının olduğu belirlenmiştir.
Tüm bu bulgular ışığında toprağa bentonit ve tavuk gübresi uygulamaları
toprağın verimliliğini, bitkilerin beslenmesini ve gelişimini olumlu yönde etkilediği
dolayısıyla hercai menekşe bitkisi gibi süs bitkilerinin yetiştiriciliğinde
kullanılabileceği sonucuna varılabilmektedir
In this study, which was carried out in accordance with the experiment design
of random plots in the greenhouse conditions, were examined the effects of bentonite
and chicken manure on soil properties and plant growing. In the experiment conducted,
12 application media, 3 different bentonite (0%, 2% and 4%) and 4 different chicken
manure (0%, 2%, 4% and 8%), were prepared volumetrically on 2 kg soil. The
performance of the prepared media was tested by growing the Pansy (Viola tricolor
L.) which is an ornamental plant. At the end of the 45 day experiment; soil respiration,
some enzyme activities (acid phosphatase, alkalin phosphatase and β-Glucosidase),
soil chemical properties (organic matter, pH, EC) and nutrient contents (N, P, K, Ca,
Mg, Fe, Cu, Zn ve Mn) were determined of the soil. In addition, their nutritional status
was determined by investigating the quality parameters (aesthetic appearance score,
total number of flowers, total flower weight, plant height, plant fresh and dry weight)
and nutrient concentrations (N, P, K, Ca, Fe, Cu, Zn ve Mn) of Pansy plants.
While bentonite application increased alkaline phosphatase enzyme activity
(p<0.05), organic matter content (p<0.05), pH and EC value, total N, available P, K
(p<0.05), Ca ve Mg of the soils, it decreased acid phosphatase enzyme activity,
available Fe, Cu and Mn contents (p<0.01). The effect of bentonite application on soil
respiration, β-Glucosidase enzyme activities and available Zn content of soils was
found to be statistically insignificant. In addition, while bentonite application
increased total N concentration and plant height (p<0.05) of the plants, it decreased
total Ca (p<0.05), plant fresh and dry weight (p<0.01). The effect on the total P, K, Fe,
Cu, Mn, Zn concentrations, aesthetic appearance score, total number and weight of
flowers of the plants was not found to be statistically significant.
While chicken manure application increased alkaline phosphatase, acid
phosphatase and β-Glucosidase enzyme activities, amount of organic matter, EC value,
total N, available P, K and Zn of the soils, it decreased amount of soil respiration, pH
value, available Fe, Cu and Mn contents (p<0.01). The effect on the available Ca and
Mg contents of the soils was not found to be statistically significant. In addition, while
chicken manure application increased total N, Mn concentrations, total weight of
flowers (p<0.05), plant fresh and dry weight (p<0.05) of the plant, it decreased total
Ca, Fe concentrations and plant height (p<0.01). The effect of chicken manure on the
total P, K, Cu, Zn concentrations, aesthetic appearance score and total number of
flowers of the plants was not found to be statistically significant.
While the effect of bentonite and chicken manure interaction on acid
phosphatase and β-glucosidase enzyme activities of the soils was found to be
insignificant, significant increases in soil respiration, alkaline phosphatase enzyme
activity (p<0.05) and organic matter content were determined (p<0.01). The pH and
EC values of the soils were also significantly affected and increase by the interaction
of bentonite and chicken manure (p<0.01). When the macro and micro nutrient
contents of the soils were examined, there were statistically significant changes in the
N, Fe, Cu, Mn and Zn contents (p<0.01). Bentonite and chicken manure interaction
depending on the application doses; an increase in N and Zn contents and a decrease
in Fe, Cu and Mn contents were detected (p<0.01). Although the effect of bentonite
and chicken manure interaction on the quality parameters such as aesthetic appearance
score, number of flowers, total flower weight, plant height, plant fresh and dry weight
of the Pansy plant was found to be statistically insignificant, it positively affected the
sales quality of the plants. When the macro and micronutrient concentrations of the
plants were examined, the effect of these organic materials on other nutrients except
N, P and Fe (p<0.05) was found to be insignificant (p<0.01).
Along with the most effective dose in the biological analysis of soils varies in
each parameter, the doses that increase the biological properties are B2T8 and B2T4 and
B0T8 doses, the control dose (B0T0) and B0T8 doses in microelements, and B2T0, B4T0
and B4T8 doses in macro elements.
In the light of all these findings, it can be concluded that bentonite and chicken
manure applications to the soil positively affect the fertility of the soil, the nutrition
and development of the plants, so it can be used in the cultivation of ornamental plants
such as Pansy plant.