Belgesel sinemanın gelişimini tarihsel süreç içerisinde ortaya çıkan toplumsal gelişmelerden ve medya teknolojisindeki yeniliklerden ayrı olarak değerlendirmek mümkün değildir. Belgesel yapımların ve belgesel film yapımcısının rolünün ne olduğuna ilişkin cevaplar bu tarihsel perspektifte tekrar tekrar gözden geçirilmektedir.
Farklı platformlarda izlenmesi için (sinema perdesi, televizyon ya da çevrimiçi ortamlar) üretilmiş olan belgesellerde sosyal, politik, estetik ve teknolojik açıdan önemli olan ve devam eden değişikliklerin içeriğine bakıldığında; yeni dijital üretim, kurgu ekipmanı, televizyon formatlarındaki artış, sinemasal özelliklerdeki patlama, çekimlerin çeşitli video paylaşım platformlarında yayılması gösterilmektedir.
Belgesel sinema dünyasına dijital çağın getirdiği yenilikler yapım öncesi, yapım aşaması, yapım sonrası ve dağıtım aşamaları olarak özetlenebilir. Görece olarak ucuz olan dijital teknoloji, belgesel üretim sürecine dâhil olmak isteyenlerin sayısını ve çeşitliliğini arttırmıştır. Film yapımcıları, çeşitli kesimlerden aktivistler, bu alanda olmak
isteyen yenilikçiler, dünyanın farklı yerlerinden olan girişimciler gibi farklı kesimden olanlar belgesel yapımlarda etkin olmak için bu alana giriş yapmaktadır. Yapımın yanı sıra dağıtım ve sergileme açısından da dijital teknolojiler belgesel yapımlara yeni platformlar sağlamaktadır. Seyirci kitlesine erişmek için geleneksel iletişim kanallarına
ihtiyaç ortadan kalkmaktadır.
Bu çalışmada dijital teknolojinin geleneksel belgesel film yapımına getirdiği yenilikler üzerinde durulmaktadır. Dijital çağda belgesel film yapım aşaması ve yapım sonrası süreçte maliyetlerin düştüğü ve düşük bütçeli yapımları gerçekleştirmenin önünün açıldığı görülmektedir. İnternetin alternatif bir iletişim platformu olması konusuna
yöneltilen eleştiriler göz önünde bulundurularak belgesel yapımlar üzerindeki etkileri üzerinde durulmaktadır. Günümüzde medya kanallarının artmasıyla birlikte daha sofistike hale gelen izleyici eğleneceği filmler değil kendisini zorlayacak, meydan okuyacak belgesel yapımların arayışındadır.
It is not possible to evaluate development of the documentary film separately from social developments that emerged in the historical process and innovations in media technology. Answers on what the role of documentaries and documentary filmmakers are revised again and again in this historical perspective. The documentaries that have produced to be watched on different platforms (such as movie screen, television or online media) have important and ongoing social, political, aesthetic and technological changes. These changes include new digital production, new editing equipment, booming in cinematic features, and sharing footage on different video sharing
sites.
The innovations of the digital age to the documentary film world can be summarized as, pre-production, production, post-production and distribution stages. Relatively inexpensive digital technology increased the number and diversity of those who want to be included in the documentary production process. Filmmakers, activists, wannabes and entrepreneurs from different parts of the World acces to the production of documentary
field in order to gain an active role. In addition, digital technologies in terms of production as well as the distribution and exhibition, is providing a platform to documentaries. Finding potential audience is now possible without relying on traditional channels.
This paper focuses on the innovations that come with the digital technology to the traditional documentary filmmaking. In the digital age, production and post-production of documentary film costs has fallen. it’s observed that producing low budget documentaries is possible. Although we need to consider that the internet has been criticized by the scholars about its limitations on being an alternative public sphere. At the present day, the audience who become more sophisticated as a result of increased number of media channels seek for the challenging documentaries not for the entertaining content.
