İlyas Esenberlin’in Altın Orda adlı romanı yazarın gerek tarihi belgeleri
gerekse derleme metodu ile oluşturmuş olduğu olay çevresinde gelişen bir edebi
metindir. İki ciltten oluşan bu tarihi romanın birinci ciltinde 13.
yüzyılda Altınorda Hanlığı topraklarının doğu kanadını oluşturan Deşt-i
Kıpçak ahalisinde yaşayan ve Moğol istilasından etkilenmiş Türk boylarından
Kazaklar, Kırgızlar, Kıpçaklar,Nogaylar gibi boyların birleşmesiyle tarih
sahnesindeki yerini almaya başlayan Türk UruğuXIV. Yy’ın sonları XV. Yy
başları gibi yeni bir boy olarak Orta Asya arenasında yerini almıştır.
Kıpçak gurubu içerisine dahil edilen Kazaklar, Cengiz Hanınimparatorluğu
döneminden sonra oğlu Cöçi Han’ın yönetimi altında göçebe yaşayan boy daha
sonraları Batu Hanın Altın Ordasında ona bağlı yaşamaya başladı. XV. yüzyılda
Ak Orda hanlığının devamıolarak da yeni bir adla Kazak Hanlığı tarih
sahnesindeki yerini almaya başladı.
Yazar kurgulamış olduğu olaylar dizgesi ve kişilerle gelecek nesilleri
etkilemeyi başarmak onlara tarih ve kültür birliği aşılayabilmek adına Kazak
Türklerinin milli gelenekleri hakkında önemli bilgiler ihtiva etmektedir. Bu
bağlamda değerlendirildiğinde bünyesinde barındırdığı folklorik unsurlar da bizlere halk bilimi açısından kayanaklık edebilecek değer ve mahiyette olduğuda
katidir
Bu tez çalışmasında Kazak Türklerinin dili, tarihi, kültürü üzerinde
durularak İlyas Esenberlin tarafından kaleme alınan ‘’Altın Orda’’ romanın birinci
cilti incelenmeye çalışılmıştır.,
The novel and historical documents the author's İlyas Esenberlin the Altın
Orda Horde, in the event that thriving around a literary text is formed by the
assembly method. 13 in the first volume of two volumes of this historical novel. in
the century of the Khanate in the territory forming the eastern side of altinor
Dest-moğol invasion from the Turkish tribes living and affected by the Kazakhs,
Kirghiz, Kipchak, Turkish history began to take their places in the neck like nogay
the merger of the Kipchak urug XIV in the household. Of the end of the century
XV. Like new century as a boy, has taken place in the Central Asian Arena.
Sweaters are included in the Kipchak group, and the coci children living nomadic
Empire of Cengiz Han under the management of Hana presented later his son,
Batu Han, Golden started having bound him in there. XV. as well as the
continuation of the Ak Orda, the Khanate of the century with a new name in the
history of the Kazakh Khanate began to take their places. Author and individuals
achieve a string of events that faked them in order to impress future generations
of the history and culture of Kazakh Turks to infuse the traditions contain
important information about National Union. When evaluated in this context in
terms of the value and nature of folklore folkloric elements that can kayanaklik us
houses when it is in solid In this thesis, Turks, Kazakh language, history, culture
penned by İlyas Esenberlin features with an emphasis on the ‘Altın Orda’ of the
novel is the first to examine the skin…
