Samsun Lâdik Ambar köy Açık Hava Müzesi’ndeki Mimari Eserler

Abstract

Bu araştırmada Ambarköy Açık Hava Müzesi‟nin oluşumu ve müzenin içerisinde yer alan bölgeye özgü dini ve sivil mimarlık örnekleri detaylı bir şekilde incelenmiştir. Türkiye'de yeni yeni açılan açık hava müzelerine öncülük eden Ambarköy Açık Hava Müzesi Ladik ve köylerinde bulunan bulundukları özgün yerlerinden alınarak müzeye taşınan ahşaptan yapılmış cami, mektep, konak, kahvehane ve iki mısır sergeni ile yirmi dört ambar/serenderi gibi mimari eserleri içermektedir. Geniş bir alana 2010 yılında bir proje olarak kurulan müze mimari eserlerin yanı sıra etnoğrafik eserleri de bünyesinde bulundurmaktadır. Etnoğrafik eserler tez çalışması kapsamına alınmamış olup sadece çalışmada tarihi öneme sahip mimari yapılar ele alınmıştır. Eserler öncelikle sanat tarihi metodolojisi içerisinde tanımları yapılarak daha sonra eserler benzer örneklerle karşılaştırılarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Farklı amaç ve içeriklerle kurulan açık hava müzeleri içerisinde kendisine sağlam bir zemin bulan Ambarköy Açık Hava Müzesi sivil mimarinin farklı tipoloji ve örneklerinin bulundukları özgün yerlerinden alınarak o bölgeye ait somut kültürel miras olarak yaşatılacak olması müzenin ve çalışmanın önemini ortaya koymaktadır. Çoğu hibe yoluyla getirilen eserlerin Ambarköy Açık Hava Müzesi içinde bulunan tarihi zenginliklerin yanı sıra turizm gelirleri ile de bölgeye ayrıca katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu doğrultuda müzenin kuruluşundan başlayarak içerisinde yer alan tarihi öneme sahip eserlerin bölge kültürüne somut olarak her türlü katkı sağlayacak olması önemlidir. Yerlerinden alınarak sergilenen eserler Ambarköy Açık Hava Müzesi araştırması kapsamında açık hava müzelerinin kurulması, eğitim kültür gibi birikimleri sunması canlı kurgular yapılarak toplumun hafızasının taze tutulması gibi detayları ile müzelerin gerekliliği ve bu tarz müzelerin kurulması bilinci ve önemi vurgulanmak istenmiştir

In this research, the formation of Ambarköy Open Air Museum and the religious and civil architecture examples specific to the region in the museum were examined in detail. Ambarköy Open Air Museum, which pioneered the newly opened open-air museums in Turkey, contains architectural works such as mosques, schools, mansions, coffee houses, two-mitre exhibitions and twentyfour warehouses/servants, made of wood, which were taken from their original places in Ladik and its villages and moved to the museum. The museum, which was established as a project on a large area in 2010, includes ethnographic works as well as architectural works. Ethnographic works were not included in the scope of the thesis study, and only architectural structures of historical importance were discussed in the study. The works were firstly defined within the art history methodology, and then the works were tried to be evaluated by comparing them with similar examples. Ambarköy Open Air Museum, which has found a solid ground among the open-air museums established with different purposes and contents, reveals the importance of the museum and the study, as different typologies and examples of civil architecture will be taken from their original places and kept alive as a tangible cultural heritage of that region. It is thought that the artifacts, most of which were brought through donations, will contribute to the region with tourism revenues as well as the historical riches in the Ambarköy Open Air Museum. In this direction, it is important that the historically important works in the museum, starting from its foundation, will contribute to the culture of the region in any concrete way. Within the scope of the research of Ambarköy Open Air Museum, it is aimed to emphasize the necessity of museums and the awareness and importance of establishing such museums, with details such as the establishment of open air museums, the presentation of knowledge such as education and culture, keeping the memory of the society fresh by making live fictions.