Azotlu Ve Potasyumlu Gübrelemenin Kivi Bitkisinin Farklı Dönemlerde Yaprakların Besin Elementleri İçeriği İle Verim Ve Meyve Kalitesi Üzerine Etkisi

Abstract

Bu çalışma, artan düzeylerde uygulanan azotlu (8-16-24-32 kg N da-1) ve potasyumlu (0-8-16-24-32-40 kg K2O da-1) gübrelemenin Hayward kivi çeşidinin verim ve bazı meyve kalite özellikleri ile yaprakların besin elementi içerikleri üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre, verim miktarı genel anlamda yüksek azot (N) dozlarıyla azalırken, potasyum (K) dozları ile düzensiz bir şekilde artmıştır. Her iki yılda dekara 24 kg N ile 40 kg K2O uygulanmasından en yüksek verim elde edilirken, verim, meyve ağırlığı ve kalitesi birlikte değerlendirildiğinde 16 kg N ve 32 kg K2O dozlarının ekonomik açıdan daha uygun olduğu belirlenmiştir. Meyvelerin C vitamini içeriği ve toplam antioksidan aktivitesi potasyumlu gübreleme ile artmış ve sonra azalmıştır. Suda çözünebilir kuru madde (SÇKM) miktarı ve titre edilebilir asitlik (TEA), yüksek K dozlarında azalmıştır. Toplam fenolik madde içeriği ise artan N dozlarıyla genellikle artmıştır. Artan dozlarda uygulanan azotlu ve potasyumlu gübreleme ile yapraklarda bu elementlerin konsantrasyonları genellikle artmış olup; bu artış N uygulamasında daha belirgin olmuştur. Azotlu gübrelemeyle yaprakların mangan (Mn) ve bor (B) konsantrasyonları bazı dönemlerde artış göstermiştir. Diğer taraftan potasyumlu gübrelemeyle yaprakların kalsiyum (Ca), magnezyum (Mg) ve bakır (Cu) konsantrasyonları bazı dönemlerde azalmıştır. Meyve veren sürgünlerde yaprakların N, P ve K konsantrasyonları genel anlamda N ve K dozlarına göre çiçeklenmeden gelişme sezonu ortasına kadar gittikçe azalmıştır. Bu azalma N ve K konsantrasyonlarında hasata kadar devam etmiş, P konsantrasyonunda ise yükselmeler gözlenmiştir. Kalsiyum, demir (Fe) ve Mn konsantrasyonları genellikle sezon boyunca artarak benzer bir eğilim göstermiştir. Magnezyum konsantrasyonu çiçeklenmeden meyve tutumuna doğru artmış ve sonrasında düzensiz eğilim göstermiştir. Bakır konsantrasyonu sezon içerisinde düzensiz bir azalma eğilimi gösterirken; çinko konsantrasyonu genellikle sezon boyunca azalmıştır. Bor konsantrasyonu hasat döneminde bazı durumlarda azalma göstermekle birlikte sezon içerisinde genellikle dalgalı ve artan bir eğilim göstermiştir. Gelişme sezonu ortası dönemde meyve veren sürgünlerde yaprakların N, P, K ve B konsantrasyonları meyve vermeyen sürgünlerden daha düşük, Ca, Mg, Fe, Zn ve Mn konsantrasyonları ise daha yüksek saptanmıştır. Hasat döneminde ise meyve veren III sürgünlerde yaprakların N ve B konsantrasyonları meyve vermeyen sürgünlerden düşük, P, K, Ca, Fe ve Mn konsantrasyonları da yüksek bulunmuştur. Genellikle, tam çiçeklenme döneminde yaprakların N, Fe, Zn ve Mn konsantrasyonları ile verim, Ca ve B konsantrasyonları ile meyvelerin toplam flavonoid madde içeriği, P ve B konsantrasyonları ile meyvelerin toplam antioksidan aktivitesi arasında negatif ilişki bulunmuşken, Ca içeriği ile ortalama meyve ağırlığı (OMA) arasında pozitif ilişkiler belirlenmiştir. Gelişme sezonu ortası dönemde meyve veren sürgünlerde yaprakların Ca, Fe ve Zn konsantrasyonları ile meyvelerin C vitamini içeriği arasında pozitif, P ve K konsantrasyonları ile toplam fenolik madde içeriği arasında ve Fe, Zn ve Mn konsantrasyonları ile OMA arasında negatif ilişkiler belirlenmiştir. Hasat döneminde meyve veren sürgünlerde yaprakların Mg içeriği ile meyve eti sertliği arasında pozitif ve N, Mg, Zn ve Mn konsantrasyonları ile toplam fenolik madde içeriği arasında genel anlamda pozitif ilişkiler belirlenmiştir.

This research was carried out to determine the effects of increasing rates nitrogen (8-16-24-32 kg N da-1) and potassium (0-8-16-24-32-40 kg K2O da-1) fertilization, on the yield and some fruit quality characteristics of Hayward kiwifruit cultivar together with the nutrient content of leaves. According to the results, the yield decreased with increasing N rates while it increased irregularly with the increasing K rates in general. Although the highest yield was achieved by applying 24 kg of N and 40 kg of K2O per decare in both years, the application of 16 kg of N and 32 kg of K2O rates were economically more viable considering the yield, fruit weight and quality. With potassium fertilization, the vitamin C content and total antioxidant capacity of the fruits increased to a certain level and then decreased. Total soluble solids and titratable acidity declined when high rates of K was applied. The total phenolic content was mostly increased with increasing N rates. The amount of these elements in leaves is usually increased, with applied in increasing rates nitrogen and potassium fertilization, whilst it was more pronounced in the nitrogen application. Manganese (Mn) and boron (B) concentrations of the leaves raised in some periods with nitrogen fertilization. On the other hand, the concentrations of Ca, Mg and Cu in leaves decreased in some periods with potassium fertilization. Nitrogen, P and K concentrations of the leaves from fruiting shoots has declined gradually from full blooming to the mid-growing season with respect to the N and K rates. This reduction continued in the concentrations of N and K until the harvest, while increases were observed in the P concentration. The concentrations of Ca, Fe and Mn mostly increased throughout the season and showed a similar trend. The concentrations of Mg showed a highly variable case, which increased from full blooming to fruit set and subsequently unstable. While the copper concentrations shows a fluctuating trend with decreases in the season; Zinc concentrations are generally reduced throughout the season. Although boron concentrations descended in some cases at the harvest period, it generally showed a fluctuating and increasing trend during the season. The N, P, K and B concentrations of the leaves from the fruiting shoots in the mid-growing season were found to be lower than that of the non-fruiting ones while the opposite situation was observed for the Ca, Mg, Fe, Zn, and Mn concentrations. In V the harvest period, the concentrations of N and B were lower; while the concentrations of P, K, Ca, Fe, and Mn were higher from the leaves of fruiting shoots compared to the non-fruiting shoots. Generally, during the full blooming period, N, Fe, Zn, and Mn concentrations of leaves and yield; Ca and B concentrations and total flavonoid substance content of fruits; P and B concentrations and total antioxidant capacity of fruits were all negatively related while a positive relationship was determined between Ca concentrations and average fruit weight. In the fruiting shoots in the mid-growing season; negative relationships were found between the P and K concentrations and the total phenolic substance content, and between the Fe, Zn, and Mn concentrations and avarage fruit weight, however, a positive correlation was determined between the Ca, Fe, and Zn concentrations of the leaves and the vitamin C content of the fruits. During the harvest period in the leaves of fruiting shoots, positive relationships were determined between the Mg concentrations of the leaves and the flesh firmness, also positive correlations between the N, Mg, Zn and Mn concentrations and the total phenolic content in general.