Mamalı Aşireti ve Mamalı Aşireti Nüfus Defteri (H.1256/M.1840)

Abstract

Osmanlı Devleti’nde modern olarak nitelendirilen ilk nüfus sayımı 1830- 1831 senesinde gerçekleştirilmiştir. Bu defterler hem ilgili olduğu yerlerin hem de dönemin demografik, ekonomik ve sosyolojik yapısı hakkında zengin bilgiler ihtiva ederler. Ülke genelindeki Müslim ve Gayrimüslim nüfusun yanı sıra konar-göçer aşiretler de sayılarak defterlere kaydedilmişlerdir. Böylece bir bütün olarak ilgili yerin idari yapısı, yerleşim yerlerinin isimleri, şahısların isim ve lakap bilgileri, erkek nüfusun sayısı ve askerlik durumu, vergi mükellefleri, doğum ve ölüm tarihleri, nüfus hareketleri gibi birçok husus bu defterlerden hareketle çıkartılabilir. Bu çalışmada da Anadolu’nun önemli yerleşim yerlerinden biri olan Bozok sancağının Kızılkoca kazasında yaşayan Mamalı aşiretinin nüfusu ele alınmıştır. Bölgedeki en kalabalık aşiret olan Mamalılar, uzun bir müddet bölgeyi elinde tutan ayan ailelerinden Çapanoğulları ile de bağlantılı bir aşirettir. Hem kalalık nüfusları hem de Çapanoğullarıyla irtibatları nedeniyle önem arz eden Mamalı aşiretine mensup kişilerin kaza içinde dağıldıkları köyler, isimleri, yaşları, lakapları, meslekleri, askerlikle olan ilişkileri gibi pek çok husus ele alınmıştır.

Thesis Advisor: Prof. Dr. Sadullah GÜLTEN In Ottoman Empire, first population census, characterised by modern, was implemented in 1830-1831. These books involve rich informations about demoghraphic, economic, and sociological structure of both the places, they are related to, and the period. Throughout the country, besides Muslim and non-Muslim poulation, migrant settler tribes were counted and entered in the books. In this way, many aspects can be retrieved based on these books such as administrative structure of the related place as a whole, names of the settlements, people’s name and title informations, the number of male population and military service, taxpayers, dates of birth and death, population movements. In this study, the population of Mamalı Tribe is handled, which lives in Kızılkoca district that is the one of the most important settlements of Bozok Sanjak. The Mamalıs, the most crowded tribe in the district, is also a tribe that is associated with Çapanogulları that is from notable (a’yan) families and held the region for a long time. Many aspects are handled such as the villages where members of Mamalı Tribe dispersed in the district who are so important by the reason of both their population and contact with Çapanogulları, their names, their ages, their titles, their occupations and their connections with military service.