Ordu İli Geleneksel Çalgı Yapımcılığı

Abstract

Çalgılar, tarihi süreçleri boyunca ait oldukları toplumların geleneksel müzik kültürüne göre şekillenmiştir. Gene ait oldukları kültüre göre değişimler ve gelişimler gösteren çalgılar, kültürün bir parçası olarak günümüze kadar varlıklarını sürdürmüşlerdir. Geleneksel kültürün bir parçası olan çalgılar kadar onları üreten ustalar da bu kültür için önemli yer teşkil etmektedir. Dolayısıyla çalgılar ve yapımcıları ait oldukları kültürel çatı altında birbirinden ayrılamaz. Çalgı yapım ustalarından yola çıkılarak, ürettikleri çalgı türlerine ulaşılan bu araştırmada, Ordu ili geleneksel müzik kültürünün bir parçası olan ve müzik kültürünü aktarımda kullanılan çalgıların, Ordu ilinde günümüzde hangi şartlarda yapıldığı, hangi çalgıların üretildiği, çırak yetiştirme geleneğinin durumu ve yapımcıların ürettikleri çalgıları satış-pazarlama durumlarına dair bilgileri gözlemleme fırsatı doğmuştur. Araştırma, Ordu ve ilçeleri ayırmaksızın ele alınmıştır. Bu kapsamda il sınırları içerisinde bulunan geleneksel çalgı yapımcıları tespit edilmiş ve bu doğrultuda gerekli literatür taraması yapılmış, çalgı yapımcılığı ve müzik kültürü kavramları hakkında bilgiler vermek için sırasıyla çalgı, çalgı yapımcılığı, organoloji, müzik kültürü ve Ordu ili müzik kültürü başlıkları atılmıştır. Ayrıca Ordu ilinde tespit edilen kaynak kişilerle 08.08.2019 ve 24.02.2020 tarihleri arasında yapılan yüz yüze görüşmede elde edilen veriler çalışmaya dahil edilmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda yapılan değerlendirmeler sonuç kısmında sunulmuş ve çalışma sonuçlandırılmıştır.

Throughout its history, instruments have been shaped according to the way societies practice. Instruments have survived as a part of culture until today. As well as the instruments that are a part of the traditional culture, the masters who produce them also constitute an important place for this culture. Instruments and their makers cannot be separated fromeach other under the culturalroof they belong to. In this research, an opportunity arose to observe the conditions in which the instruments, which are a part of the traditional music culture of Ordu province and used to transfer the music culture, are made in Ordu province today. The research has been handled without separating Ordu and its districts. In this context, traditional instrument makers within the borders of the province have been identified. Necessary literature review was done. In order to give information about the concepts of instrument making and music culture, the titles of instrument, instrument making, organology, music culture and Ordu province music culture were given respectively. In addition, the data obtained in the face-to-face interviews held between 08.08.2019 and 24.02.2020 with the source persons identified in Ordu province were included in the study. The evaluations made in line with the data obtained were presented in the conclusion part and the study was concluded.