Ticari Gemiler İçin Personel Seçim Kriterlerinin Bulanık AHP ve TOPSIS Teknikleri Kullanılarak Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada ticari gemilerde kaptan olarak görev yapacak olan kişilerin seçimi için gerekli olan kriterlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada Bulanık AHP ve bulanık TOPSIS yöntemleri hibrid şekilde kullanılmıştır. Bulanık AHP yöntemiyle kaptan seçimi için belirlenen ana ve alt kriterlerin önem değerleri hesaplanmıştır. Bulanık TOPSIS yöntemi ile de üç kaptan adayı arasından en iyi adayı bulmak için bir örnek uygulama yapılmıştır. Yapılan çalışmada kullanılan ana ve alt kriterlerin belirlenmesi amacıyla sekiz kişiden oluşan bir uzman grubuyla çalışılmıştır. Literatür çalışması ve uzman grubunun görüşleri doğrultusunda beş ana kriter ve 32 alt kriter tespit edilmiştir. Bulanık AHP ve bulanık TOPSIS yöntemlerinde kullanılan formlar uzman grubuna gönderilerek yapılan değerlendirmeler Microsoft Excell programı kullanılarak hesaplanmıştır. Eğitim ve mesleki nitelikler ile güvenlik ve risk yönetimi bilinci ana kriterlerinin önem değerlerinin diğerlerine göre daha yüksek olduğu anlaşılmıştır. Alt kriter bazında ise ilk 5 sırada, sırasıyla, sektör tecrübesi, yabancı dil, denizcilik alanında eğitim, ilgili eğitim ve sertifikalar ve risk değerlendirme ve iyileştirme kriterlerinin geldiği belirlenmiştir. Çalışmada elde edilen alt kriterlerin önem dereceleri kullanılarak bulanık TOPSIS yöntemiyle örnek bir uygulama yapılmıştır. Uygulamadan elde edilen sonuçlara göre kaptan seçiminde işe en uygun aday olarak 0.0283 değeri ile Aday 2 tespit edilmiştir. İkinci sırada ise 0.0258 değeri ile Aday 3 bulunmaktadır. Son sırada ise 0.0242 değeri ile Aday 1 yer almaktadır. Yapılan çalışmada, denizcilik sektöründe personel seçimi için bulanık AHP ve bulanık TOPSIS yöntemlerinin birlikte kullanıldığı bir yaklaşım sunulmuştur. Önerilen hibrid yaklaşımın sektörde personel seçiminde kullanılabilir olduğu öngörülmüştür.

In this study, the aim was to determine the necessary criteria for selecting individuals to serve as captains on commercial ships. Fuzzy Analytic Hierarchy Process (AHP) and fuzzy Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS) methods were hybridly employed. Using the fuzzy AHP method, the importance values of main and sub-criteria for captain selection were calculated. Additionally, a practical example was conducted using the fuzzy TOPSIS method to identify the best candidate among three captain candidates. An expert group consisting of eight individuals was consulted to establish the main and sub-criteria used in the study. Through a review of the literature and the insights of the expert group, five main criteria and 32 sub-criteria were identified. Forms utilized in fuzzy AHP and fuzzy TOPSIS methods were distributed to the expert group, and evaluations were computed using Microsoft Excel. The main criteria of Education and Professional Qualifications, and Safety and Risk Management Awareness were found to have higher importance values compared to others. At the sub-criteria level, the top five positions were occupied by sector experience, foreign language proficiency, education in maritime field, relevant training and certifications, and risk assessment and improvement criteria, respectively. Utilizing the importance rankings of these sub-criteria obtained from the study, a fuzzy TOPSIS application was conducted. According to the results of this application, Candidate 2 was identified as the most suitable candidate for the captain position with a score of 0.0283. Candidate 3 followed closely with a score of 0.0258, and Candidate 1 ranked last with a score of 0.0242. The study introduces an approach where fuzzy AHP and fuzzy TOPSIS methods are combined for personnel selection in the maritime sector. The proposed hybrid approach has been found applicable for personnel selection within the sector.