Enformel Sektörde Çalışan Kadın Yoksulluğu: Ordu ve Giresun İlleri Örnekleri

Abstract

Yoksulluk dünya genelinde birçok ülke için bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Küreselleşme, neoliberal politikalar, esnek işgücü piyasaları bu sorunu pekiştiren faktörlerden birkaçıdır. Yoksulluk insan hayatını etkileyen ve yaşam standardını düşüren bir olgudur. Birleşmiş Milletlerin Küresel Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksi 2023 raporuna göre, 110 ülkedeki 1,1 milyar insanın 824 ila 991 milyonu yeterli sağlık hizmetinden, barınmadan veya yakacak ihtiyacından yoksundurlar. Bu yoksul insanların yarıdan fazlası beslenme, elektrik ya da eğitim süresinden mahrumdurlar. Aynı zamanda yoksul insanların beşte ikisinden daha fazlası şiddetli yoksulluk yaşamaktadırlar. Bu veriler ışığında yoksulluğun tek değil çok boyutlu yaşandığını ve birçok insanın yaşamını doğrudan etkilediğini ve aynı zamanda yeterli tedbirlerin alınmadığı takdirde nesilden nesile aktarılabileceği görülmektedir. Yoksulluk içerisinde yaşayan dezavantajlı gruplardan birisini de kadınlar oluşturmaktadır. Kadın yoksulluğunu toplumsal cinsiyet eşitsizliği, ataerkil kültür, küreselleşme, neoliberal politikalar, enformel işgücü piyasaları gibi çok çeşitli faktörler etkilemektedir. Bu faktörler, kadınların işgücü piyasalarına çıkmalarında engel oluşturmaktadırlar. Bu tez çalışması, enformel sektörde çalışan kadın yoksulluğuna odaklanmaktadır. Bu tez çalışmasının amacı, Ünye ve Giresun gibi Anadolu’nun küçük kasaba kentlerinde yaşayan ve enformel sektörde çalışan kadınların yoksulluk deneyimlerinin ve yoksullukla baş etme stratejilerini anlayabilmektir. Araştırma hem özel alan hem de kamusal alanda kadınların yaşadıkları yoksulluğu tek boyutlu değil çok boyutlu şekilde ele almaktır. Bu nedenle kadınların yaşadıkları yoksulluk eğitim durumlarından, evlilik yaşına, ataerkil (erkek egemen) kültürel algılara, ne şekilde evlendiklerine, dayanışma ağlarına, enformel piyasalara, yapılan göçlere, neoliberal politikalara dek uzanacak birçok tema seçilerek gereken analizler ve derinlemesine görüşmeler yapılarak anlaşılmaya ve yorumlanmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda Ordu’nun Ünye ilçesinden ve Giresun ilinden elli iki (52) kadınla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Bu görüşmeler literatür bilgisiyle harmanlanmaya çalışılmıştır. Kadınların tecrübelerine dayanarak yoksulluğun yalnızca ekonomik nedenlerden kaynaklanmadığı, buna neden olan birçok faktörün olduğu görülmüştür.

Poverty is a problem for many countries around the world. Globalization, neoliberal policies, flexible labor markets are some of the factors that reinforce this problem. Poverty is a phenomenon that affects human life and reduces the standard of living. According to the United Nations Global Multidimensional Poverty Index 2023, between 824 and 991 million of the 1.1 billion people in 110 countries lack adequate health care, housing or fuel. More than half of these poor people lack nutrition, electricity or education of years. At the same time, more than two-fifths of poor people live in severe poverty. In the light of these data, it is seen that poverty is not single but multidimensional and directly affects the lives of many people and at the same time, if adequate measures are not taken, it can be transmitted from generation to generation. Women constitute one of the disadvantaged groups living in poverty. Women’s poverty is affected by a wide range of factors such as gender inequality, patriarchal culture, globalization, neoliberal policies and informal labor markets. These factors create obstacles for women to enter the labor market. This thesis focuses on the poverty of women working in the informal sector. The aim of this thesis is to understand the poverty experiences and coping strategies of women living in small towns of Anatolia such as Ünye and Giresun and working in the informal sector. The research aims to address the poverty experienced by women in both the private and public spheres in a multidimensional rather than a unidimensional way. For this reason, the poverty experienced by women has been tried to be understood and interpreted by selecting many themes ranging from their educational status, age of marriage, patriarchal (male- dominated) cultural perceptions, how they got married, solidarity networks, informal markets, migration, neoliberal policies by conducting necessary analyzed and in-depth interviews. In this context, in-depth interviews were conducted with fifthy-two (52) women from Ünye district of Ordu and Giresun province. These interviews were tried to be blended with the literature. Based on experiences of the women, it was seen that poverty is not only caused by economic reasons, but that there are many factors that cause it.