Bakara Suresinde Terkip Arzalarında Hazif

Abstract

Bakara Sûresi’nde Terkip Arızalarından Hazf adlı çalışmamız, Arapçanın omurgası konumunda olan nahiv ilminin nazarî ve tatbikî bir çalışmasıdır. Bu çalışma esnasında, Arap dilinde özellikle Kur'an-ı Kerim’de hazfin bir dil olgusu olduğu anlaşılmıştır. Hazf, cümlede bir veya daha fazla kelimenin düşürülmek sûreti ile yapılan bir üslûp sanatıdır. Hazfin en önemli özelliklerinden bazıları şöyledir; muhatabın haziften haberdâr olması, yapılan hazfin bilinmesi ile birlikte zikredilmesine gerek kalmamaktadır. Çünkü kelamda ihtisar yapmak evlâ olduğundan, hazfin yapılması dil açısından daha uygundur. Çok kullanılmasından dolayı da bazen kelâmda tahfif olması yönünden hazfın yapılması gerekmektedir. Aynı şekilde hazfin oluşmasına işaret eden deliller vardır. Bu delillerin ilki lafızdır. Lafız ister isim veya fiil isterse harf olsun, bunların hepsinin taâlluk ettiği bazı yerler vardır. Bu bağlantılardan yola çıkarak, hazfin olduğunu ortaya koymamız mümkün olur. İkincisi delil ise, dildir. Nitekim her dilin kendine göre belli esas ve usûlleri vardır. Hazfin yapılabilmesi için bazı şartların vukû bulması gerekmektedir. Bu şartlar; mahzufun te'kid olmaması, kısaltmanın kısaltması olmaması, başka bir unsurun yerine ivaz olmaması, zayıf bir âmilin oluşmasına sebebiyet vermemesi ve güçlü bir âmil yerine zayıf bir âmilin geçmesine sebep olmamasıdır. Bu tez çalışması neticesinde, mübteda-haber, fiil-fâil, mefuller, muzaf-Muzafı İleyh ve harflerde olmak üzere birçok hazf çeşidinin olduğu anlaşılmıştır. Bu çerçevede nahiv âlimleri arasında ihtilafın olması ile birlikte, ittifak ettikleri yerlerde olduğu görülmüştür.

This study deals with the phenomenon of deletion in the Holy Quran through an applied study in Surat Al-Baqara. It is a pure grammatical study. Theoretical study is an outstanding linguistic phenomenon, especially in the Arabic language and in the Holy Quran. Deleting is one word or more in the sentence. The main reasons for the deletion: the listener knows the deleted; If the deleted is known and understood, it need not be mentioned, but it is not enough to delete it to shorten the language. Also: frequent use; Some words are often mentioned in the speech and must be deleted for the concession. It is known that the deletion requires the presence of evidence. First, the word; The word, whether a noun, a verb or a preposition, has its own subordinations, by which we can infer the existence of the deletion. Second, the language; in the sentence. The phenomenon of deletion as well as other linguistic phenomena such as: the presence of direct or circumstantial proof of the deletion; the deleted one should not lead to the work factor and interrupt it; Surat Al-Baqara shows that there are different types of deleted: prepositions, nouns and verbs. Grammarians differ in their opinions about the phenomena of this phenomenon.