Bazı Laktasyon Modellerinin Parametrelerinin Biyolojik Anlamlı Parametrelere Dönüştürülmesi Üzerine Bir Çalışma

Abstract

Süt hayvanlarının doğum ile süt üretimine başlayan ve süt üretiminin bitmesi ile sona eren döneme laktasyon adı verilir. Süt veriminin laktasyon süresince değişimini gösteren grafikler laktasyon eğrisi olarak adlandırılır. Bu eğrilerde ortaya çıkan şekil doğrultusunda laktasyonu ifade eden matematiksel modeller ortaya konmuştur. Bu modellerde kullanılan laktasyon sabitleri (a,b,c,d , f ,k) doğrudan biyolojik olarak bir anlam ifade etmemektedirler. Oluşturulan laktasyon modellerinin birinci ve ikinci türevleri yardımı ile tmax, ymax, m gibi biyolojik anlama sahip parametreler elde edilebilmektedir. Biyolojik anlama sahip parametreler ile laktasyon sabitleri için uygun eşitlikler elde edildikten sonra elde edilen eşitliklerin laktasyon modellerinde yerine yazılması sonucunda model denklemleri biyolojik anlamlı parametrelere bağlı olarak yeniden düzenlenebilir. Bu çalışmada on beş adet laktasyon modeli biyolojik anlamlı parametrelere bağlı olarak ifade edilmeye çalışılmıştır. Laktasyon modellerinin biyolojik anlamlı parametrelere bağlı ifade edilebilmesi için yapılan tüm matematiksel işlemler dört model için anlatılmış ve kalan on bir model için tablolarla sunulmuştur.

The period that begins milk production of dairy animals with birth and ends with the end of milk production is called lactation. Graphs showing the change in milk yield during lactation are called lactation curve. Mathematical models expressing lactation in accordance with the shape appearing in these curves have been put forward. The lactation constants (a,b,c,d, f ,k) used in these models do not make directly biological sense. With the help of the first and second derivatives of the lactation models created, parameters with biological meaning such as tmax, ymax, m can be obtained. After obtaining appropriate equations for parameters with biological meaning and lactation constants, the model equations can be rearranged depending on biologically significant parameters as a result of replacing the obtained equations in lactation models. In this study, fifteen lactation models were tried to be expressed depending on biologically significant parameters. All mathematical operations performed to express lactation models depending on biologically significant parameters were described for four models and presented with tables for the remaining eleven models.