Fındık Üretiminde Kadın Emeği: Fatsa Örneği

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı Türkiye için önemli bir tarımsal ürün olan fındık üretiminde kullanılan kadın emeğini görünür kılmaktır. Özellikle kırsal alanlarda yaşayan kadınlar karşılaşılan problemler bakımından en dezavantajlı kesimi oluşturmaktadır. Kırsal alanlarda kadın emeğinin görünmezliği kayıtdışı ve güvencesiz olmaları ve yapılan işlerin büyük çoğunluğunun ev işlerinin uzantısı olarak görülüp değersizleşmesiyle ortaya çıkmaktadır. İlgili literatür incelendiğinde kadınların çalışma ve yaşam koşulları ile ilgili birçok araştırma yapılmasına rağmen tarım sektöründe çalışan kadınlar ile ilgili yapılan araştırmalar sınırlıdır. Bu çalışmalar farklı boyutlarıyla fındık tarımında işçilik meselesini ele almasına rağmen kadın emeği ve toplumsal cinsiyet perspektifine pek değinilmemiştir. Bu bağlamda araştırmamız literatürde genellikle göz ardı edilen yerli ve yevmiyeli kadın işçiler üzerine gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında Ordu ili Fatsa ilçesinde fındıkta kadın emeğinin boyutu, kadın işçilerin bu alandaki payı ve ücreti, mülkiyet yapısı, çalışma ve yaşam koşulları, kadınların özerklik dereceleri ve gelecek kurguları incelenmiştir. Bu çalışmada yöntem olarak niteliksel ve niceliksel araştırma yönteminin her ikisi de kullanılmıştır. Bu bağlamda Ordu’nun Fatsa İlçesine bağlı iki farklı köyünde, tarafsız olarak seçilen 20’şer kadın çalışan ile yarı yapılandırılmış soru formları çerçevesinde detaylı görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerde sorulan sorular çerçevesinde kadınların sosyolojik özellikleri, çalışmaya başlama nedenleri, çalışma koşulları birikim düzeyleri, yoksulluk ve toplumsal cinsiyet ilişkilerine ilişkin cevap aranmıştır. Çalışmamız sonucunda var olan boşlukların elde edilen veri ve bilgilerle doldurulması hedeflenmiştir.

The main purpose of this study is to make visible the female labor used in the production of hazelnuts an important agricultural product for Turkey. Especially, women living in rural areas constitute the most disadvantageous in terms of the problems encountered. The invisibility of women's labor in rural areas emerges as informal and precarious and the vast majority of the work done with depreciation seen as an extension of domestic works. On the other hand, when the related literature is examined, even thoughmany studies are carried out regarding the working and living conditions of women the studies conducted with the women working in the agricultural sector are limited. Although these studies deal with the issue of labor in hazelnut farming with different dimensions, the women’s labor and gender perspective has not been mentioned very much. In this context, our study has been carried out on domestic and casual female workers who are generally ignored in the literature. Within the scope of the research in Fatsa district of Ordu province, the size of women's labor, the share and wages of women workers in this field, ownership structure, working and living conditions, the degrees of autonomy and future fictions of women have been examined. Qualitative research method has been used in this study. In this context, in the two different villages of Fatsa District of Ordu, detailed interviews were conductedwithin the framework of semi-structured questionnaires with neutrally selected 20 women running. Within the framework of the questions asked in the interviews, the answerstorelatethe sociological characteristics of women, reasons for starting work, accumulation levels of working conditions, poverty and gender relations have beensought. As a result of our study, it is aimed to fill the existing gaps with the data and information obtained.