Gümrük Birliği’nin Türkiye Ekonomisine Etkileri

Abstract

Küreselleşen ve her geçen gün sınırların daha da kaldırıldığı dünyamızda uluslararası ticaretin önünde yer alan engellerin kaldırılması, bazı kısıtlamaların kaldırılarak hızlanması ve pazar büyüklüklerinin artırılması isteği ekonomik bütünleşme hareketlerine yol açmıştır. Ülkeler arasında yapılan bazı işbirliği ve ticaret anlaşmaları sayesinde, bu ülkeler üretiminde karşılaştırmalı üstünlüğe sahip oldukları ürünleri uluslararası pazarlara daha kolay ulaştırabilecekler ve böylelikle uluslar arası bütünleşmenin ve ticaretin gelişmesi sağlanacaktır. Bu kapsamda kurulan gümrük birlikleri sayesinde düşük maliyetli, kolay ve daha hızlı dış ticaret mümkün hale gelmektedir. Türkiye ile Avrupa Birliği arasında, geçmişi 1963 yılında imzalanan Ankara Antlaşması ve 1970 yılındaki Katma Protokol’e dayanan ve 6 Mart 1995’te imzalanarak 01.01.1996 tarihinde yürürlüğe girmiş olan 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı (OKK) ile gerçekleştirilen Gümrük Birliği, Türkiye'nin Avrupa Birliği ile hedeflediği tam üyeliğe yaklaşmasını sağlayan en önemli adımlardan birisi olmuştur. Türkiye ve AB arasında alınan bu Gümrük Birliği kararının en dikkat çeken tarafı, Türkiye'nin AB'ye tam üye olmadan Gümrük Birliği’ne giren bir ülke olmasıdır. Tez çalışması kapsamında, öncelikle, tarihsel bir perspektifte Gümrük Birliği’nin nasıl gerçekleştirildiği ve Türkiye ekonomisini nasıl etkilediği sorusuna cevap aranmaktadır. Tezin diğer bölümlerinde, öncelikle bütünleşme modelleri teorik olarak incelenmiş ve bir bütünleşme modeli olan Gümrük Birliği ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Gümrük Birliği’nin yol açtığı statik ve dinamik etkilerinin incelenmesi sonrasında ise Türkiye’nin Avrupa Birliği bütünleşmesi konusundaki tarihsel süreç ele alınarak Gümrük Birliği’nin getirmiş olduğu statik ve dinamik etkilerin Türkiye ekonomisini ticaret yaratıcı ve ticaret saptırıcı olarak ne şekilde etkilediği araştırılmıştır.

In our world which is globalized and the borders have been removed more and more every day, the removal of the obstacles in front of international trade, the acceleration of some restrictions and increasing the size of the market have led to economic integration movements. Some cooperation and trade agreements between countries, these countries will be able to deliver products with comparative advantage to international markets more easily and thus, international integration and trade will be improved. The customs unions established within this scope, low-cost, easy and faster foreign trade becomes possible. Between the European Union and Turkey, signed in 1963 the Ankara Agreement, and based on the Additional Protocol in 1970 and 6 March 1995, which entered into signed 01.01.1996 into force on 1/95 of the Association Council Decision (ACD) Customs Union conducted through Turkey has become one of the most important steps that allow it to approach its full membership with the European Union. The most prominent part of the Customs Union between Turkey and the EU decision, Turkey's EU country is a full member without entering the Customs Union. In the thesis, firstly, a historical perspective on how it is conducted and Turkey Customs Union seeks an answer to the question of how it affects the economy. In the other parts of the thesis, first of all the integration models are examined theoretically and the Customs Union, which is an integration model, is explained in detail.,