Alice Harikalar Diyarında Masalının 1903-2010 Yılları Arasındaki Film Uyarlamaları

Abstract

Yedinci sanat olarak kabul edilen sinema uzun uğraşlardan sonra ortaya çıkmıştır ve sürekli diğer sanat dalları ile iletişim içerisinde olmuştur. Sinemanın iletişimde olduğu bu alanlardan birisi de edebiyattır. Edebiyat, sinema için önemli bir anlatı kaynağı olmakta ve günümüze değin şiir, roman, destan gibi çeşitli türlerden sinemaya uyarlanan eserler bulunmaktadır. Özellikle son zamanlarda bu türlerden en dikkat çekenlerinden biri masaldır. Masallar olağanüstülük üzerine kuruludur. Renkli kahramanları, belirsiz zaman ve mekân kavramları vardır. Çocukların iyi bir birey olarak yetişmesine yardım eden, dil becerileri edinmelerinde etkili olan masallar, sinema için sonsuz bir senaryo kaynağı sağlamaktadır. Bilgisayar teknolojisinin ilerlemesiyle birlikte günümüzde bu türdeki uyarlama örnekleri artmıştır. Sinemanın ilk yıllarından itibaren bilindik pek çok masal örneklerinin beyazperdeye uyarlandığı görülmüştür. Uyarlanan en bilindik masal örneklerinden birisini de Lewis Carroll’ın yazdığı Alice Harikalar Diyarında oluşturmaktadır. Eser Alice isimli bir kızın harikalar diyarı denilen bir mekânda başından geçenleri anlatmaktadır. Eserin içinde anlatıldığı döneme ait ayrıntılar, siyasal, sosyal mesajlar ve felsefi konular bulunur. Alice Harikalar Diyarında bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır ve bunda sinemanın başlangıcından beri defalarca uyarlanması etkili olmuştur. Alice Harikalar Diyarında’nın ilk sinema uyarlaması 1903’te sonuncusu ise 2010 yılında çekilmiştir. Bu çalışmada bu yıl aralıkları arasındaki uyarlama filmden sekiz tanesi irdelenmiştir. İncelenen sekiz film; orijinal metinle olan ilişkisi, karakterleri, mekân tasarımı, dekoru, kıyafetleri, teknolojinin kullanımı ve teknik özellikleri gibi sinematik öğelere göre incelenmeye çalışılmıştır.

The cinema, regarded as the seventh art, has emerged after long hurdles and has constantly been in contact with other art branches. One of these areas where cinema is in communication is literature. Literature is an important source of narrative for cinema, and there are artifacts that adapt to cinema from various genres such as poetry, novels and epics. Especially in recent times, one of the most remarkable of these species is a fairy tale. Tales are based on extraordinary. There are colorful heroes, ambiguous time and space concepts. Tables that help children grow up as a good individual and are effective in acquiring language skills are providing an endless script for cinema. With the advancement of computer technology, examples of this type of adaptation are now increasing. It has been seen that many fairy tale examples known from the first years of cinema are adapted to the white screen. One of the most well-known fairy tale examples is Alice in Wonderland written by Lewis Carroll. Eser Alice tells what a named girl is going through in a place called wonderland. The details of the turn that is described in the work are found in political, social messages and philosophical issues. Alice in Wonderland constitutes the subject of this work and it has been influential in this since the cinema has been repeatedly adapted from the beginning. The first cinema adaptation of Alice in Wonderland was in 1903 and the last in 2010. In this study, eight of the adaptation films between the years of this year were discussed. Eight films examined; the relationship with the original text, characters, space design, decor, clothes, use of technology and technical features.