Gebelerde Doğum Öncesi Algılanan Stres ile Sağlık Okuryazarlığı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma gebelerde doğum öncesi algılanan stres ile sağlık okuryazarlığı arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde yapılan araştırmanın örneklemine 08.11.2021-08.02.2022 tarihleri arasında Giresun ilinde yer alan bir hastanenin kadın doğum polikliniğine başvuran 36 hafta ve üzeri gebeliği olan, araştırmaya katılmaya gönüllü olan 368 gebe alınmıştır. Veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu, Doğum Öncesi Algılanan Stres Ölçeği (DÖASÖ) ve Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği (SOÖ) kullanılmıştır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, Cronbach Alfa güvenilirlik testi, bağımsız gruplarda t testi ve ANOVA testi kullanılmıştır. Bulgular: Gebelerin yaş ortalaması 28.33±5.10’dur. Gebelerin %35.3’ünün üniversite mezunu olduğu, %52.7’sinin ev hanımı olduğu, ve %73.6’sının çekirdek ailede yaşadığı belirlenmiştir. Gebelerin DÖASÖ puan ortalamasının 2.09±0.68 ve SOÖ puan ortalamasının 98.79±17.94 olduğu belirlenmiştir. Gebelerin eğitim durumu, meslek, gelir seviyesi, sosyal güvence, aile tipi, uzun süre yaşanılan yer, şu anki gebelik sayısı, önceki gebelik ile şimdiki gebelik arasındaki süre, gebelik sayısı, yaşayan çocuk sayısı, düşük, ölü doğum, kürtaj, erken doğumla sonuçlanan gebelik durumu, gebelik dönemi hakkında televizyondan ve sağlık kurumundan bilgi alma durumu, eş eğitim durumu ve mesleğine göre DÖASÖ puan ortalamalarının farklı olduğu görülmüştür (p<0.05). Gebelerin yaş, eğitim durumu, meslek, gelir seviyesi, sosyal güvence, aile tipi, uzun süre yaşanılan yer, sigara kullanımı, şu anki gebelik sayısı, önceki gebelik ile şimdiki gebelik arasındaki süre, gebelik sayısı, yaşayan çocuk sayısı, gebelik dönemi hakkında televizyondan bilgi almama durumu, eş eğitim durumu ve mesleğine göre SOÖ puan ortalamaları farkının istatiksel olarak anlamlı olduğu bulunmuştur (p<0.05). Gebelerin DÖASÖ puan ortalaması ile SOÖ puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönlü ve düşük düzeyli bir ilişki olduğu belirlenmiştir (r=0.177). Sonuç: Gebelikte sağlık okuryazarlığı arttıkça doğum öncesi algılanan stresinde arttığı görülmüştür.

Aim: This study was conducted to examine the relationship between perceived prenatal stress and health literacy in pregnant women. Materials and Methods: The sample of this descriptive and relationship-seeking study was included in the sample of the study, who applied to the obstetrics clinic of a hospital in Giresun between 08.11.2021 and 08.02.2022, had a pregnancy of 36 weeks or more, a total of 368 pregnant women who had no communication barriers and volunteered to participate in the study were recruited. Personal Information Form, Prenatal Perceived Stress Scale (PSAS) and Health Literacy Scale (SSS) were used as data collection tools. Descriptive statistical methods, Cronbach’s Alpha reliability test, independent groups t test and ANOVA test were used in the evaluation of the research data. Results: The mean age of the pregnant women was 28.33±5.10 years. It was determined that %35.3 of the pregnant women were university graduates, %52.7 were housewives, and %73.6 lived in a nuclear family.It was determined that the mean EPASS score of the pregnant women was 2.09±0.68, and the mean PAS score was 98.79±17.94. Educational status, occupation, income level, social security, family type, place of residence for a long time, current number of pregnancies, time between previous pregnancy and current pregnancy, total number of pregnancies, number of living children, miscarriage, stillbirth, abortion, premature It was observed that the mean BSASQ score differed according to the pregnancy status resulting in childbirth, getting information about the pregnancy period from television and health institutions, education status of the spouse and profession (p<0.05). About the age, education level, profession, income level, social security, family type, place of residence for a long time, smoking, current number of pregnancies, time between previous pregnancy and current pregnancy, total number of pregnancies, number of living children, pregnancy period. It was found that the difference in the mean STS score according to the status of not getting information from television, the education status of the spouse and the occupation was statistically significant (p<0.05). It was determined that there was a statistically significant, positive, and low-level relationship between the PASAS score average of the pregnant women and the PAS score average (r=0.177). Conclusion: It was observed that the perceived prenatal stress increased as health literacy increased during pregnancy.