Türkiye’de Sosyal Bilgiler Eğitimi Alanında Tarih Öğretiminde Yapılan Makaleler Üzerine Bir Araştırma: Meta Sentez Çalışması

Abstract

Türkiye’de sosyal bilgiler eğitiminde tarih konularının öğretiminin önemli bir yeri olduğu aşikârdır. Bu bağlamda araştırmanın amacı, Türkiye’de sosyal bilgiler eğitiminde tarih konularının öğretimi adına yayımlanan makaleleri ve bu makalelerin eğilimlerini belirlenen değişkenler çerçevesinde detaylı olarak incelemektir. Araştırmanın amacına uygun olarak makalelerin incelenmesinde eğilimlerin belirlenmesi için meta sentez yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada doküman incelemesine tabi tutulan 225 makaleye Google Akademik, TR Dizin ve Dergi Park veri kaynaklarından ulaşılmıştır. Verilerin analizinde araştırmanın alt amaçları doğrultusunda araştırmaya dâhil edilen her bir makaleye ilişkin bir künye belgesi hazırlanmıştır. Makalelerin künyelerinden elde edilen veriler MAXQDA 2020 profesyonel nitel veri analiz programında kategoriler oluşturularak kodlanmıştır. Araştırmaya dâhil edilen makaleler; yayım yılı, yayımlandığı dergi, konu, amaç, çalışma grubu ya da örneklem, yöntem, veri toplama aracı, veri analiz yöntemi, sonuç ve öneriler şeklinde kategorilere ayrılmış ve makalelere betimsel analiz uygulanmıştır. Araştırma sonucunda en fazla makalenin 2020 yılında yapıldığı, incelenen makalelerin çoğunlukla birbirini tekrarlayan çalışmalar olduğu ve genel itibarı ile on iki farklı konu etrafında yoğunlaştığı ifade edilebilir. Hazırlanan makalelerde en çok tercih edilen konular “sosyal bilgiler ders kitaplarında yer alan tarih konularının içerik, işleniş ve müfredat programlarının araştırılması” şeklindedir. En az tercih edilen konuların ise ilköğretim öğrencilerinde tarihsel zaman kavramı ve tarih konulu tezlerin incelenmesi şeklinde olduğu söylenebilir. Bunun yanında incelenen makalelerde en çok nitel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı, en fazla makalenin yayımlandığı derginin ise “Turkish History Education Journal” olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Makalelerde en çok tercih edilen veri toplama aracının görüşme formu olduğu sonucuna ulaşılırken, en çok önerinin ise eğitimin uygulayıcısı olan öğretmenlere getirildiği tespit edilmiştir.

It is obvious that teaching history subjects has an important place in social studies education in Turkey. In this context, the aim of the research is to examine in detail the articles published in the name of teaching history subjects in social studies education in Turkey and the trends of these articles within the framework of the determined variables. In accordance with the purpose of the research, the meta-synthesis method was used to determine the trends in the examination of the articles. 225 articles that were subject to document review in the research were accessed from Google Scholar, TR Index and Dergi Park data sources. In the analysis of the data, an imprint document was prepared for each article included in the research in line with the sub-purposes of the research. The data obtained from the tags of the articles were coded by creating categories in the MAXQDA 2020 professional qualitative data analysis program. The articles included in the research; Year of publication, journal in which it was published, subject, purpose, study group or sample, method, data collection tool, data analysis method, results and suggestions were divided into categories and descriptive analysis was applied to the articles. As a result of the research, it can be stated that the most articles were made in 2020, the articles examined were mostly repetitive studies and generally concentrated around twelve different topics. The most preferred topics in the prepared articles are "investigation of the content, processing and curriculum of the history topics in the social studies textbooks". It can be said that the least preferred subjects are the concept of historical time in primary school students and the examination of theses on history. In addition, it was concluded that the most qualitative research methods were used in the articles examined and the journal in which the most articles were published was the "Turkish History Education Journal". While it was concluded that the most preferred data collection tool in the articles was the interview form, it was determined that the most suggestions were made to the teachers who are the implementers of the education.