Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Medya Okuryazarlığı Yeterlilikleri İle Eleştirel Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmenlerinin medya okuryazarlığı yeterlilikleri ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişkiyi çeşitli alt değişkenlerle incelemektir. Bu kapsamda Şen ve Kılıç (2014) tarafından geliştirilen UF/EMI eleştirel düşünme eğilimleri ölçeği ve Kaplan (2017) tarafından geliştirilen medya okuryazarlığı öğretmen yeterlilikleri ölçeği uygulanmış olup ölçeklerin uygulanması hususunda ilgili kişilerden gerekli izinler alınmıştır. Bu araştırma, nicel araştırma desenlerinden ilişkisel tarama ve korelasyonel araştırma modeline göre yapılmıştır. Bu doğrultuda araştırmanın evreni, Ordu ilinde mili eğitim bakanlığına bağlı kurumlarında çalışan 354 sosyal bilgiler öğretmeninden olacak şekilde planlanmış ve ölçekler 109 öğretmene ulaşarak uygulanmıştır. Öğretmenlerin medya okuryazarlığı yeterlilikleri ile eleştirel düşünme eğilimlerinin cinsiyet, mesleki kıdem, mezun olunan program, öğrenim durumu, hizmet içi eğitimlere katılım değişkenleri açısından anlamlı farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve bağımsız gruplar t testi uygulanmıştır. Parametrik testler uygulanmadan önce ölçeklerin normallik dağılımı yapılmıştır. Medya okuryazarlığı yeterlilikleri ile eleştirel düşünme eğilimleri arasında bir ilişki durumunu test etmek için ise Pearson Korelasyon katsayısı uygulanmıştır. Elde edilen bulgularda sosyal bilgiler öğretmenlerinin medya okuryazarlığı yeterlilikleri ve eleştirel düşünme eğilimlerinin cinsiyet, mesleki kıdem, öğrenim durumu, mezun olunan program ve hizmet içi eğitimlere katılım durumu açısından anlamlı bir farklılığı bulunamamıştır. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin medya okuryazarlığı yeterlilikleri ile eleştirel düşünme eğilimleri arasında ise yüksek düzeyde, pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki (r=0,61) bulunmuştur.

The aim of this study is to investigate the relationship between media literacy decencies and critical thinking tendencies of social studies teachers with various sub-variables. In this context, Sen and Kilic (2014) developed by UF/EMI critical thinking dispositions inventory and Kaplan (2017) media literacy scale developed by the teaching competencies scale is applied for the application of the required permissions have been taken. This research was conducted according to the relational screening and correlational research model, which is one of the quantitative research patterns. In this direction, the universe of the research was planned to be one of the 354 social studies teachers working in institutions affiliated to the Ministry of education in Ordu province and the scales were applied by reaching 109 teachers. Teachers critical thinking media literacy competencies tendencies gender, occupational seniority, graduate program, education, in-service training variables in order to determine whether significant differences in terms of participation in the show, one way analysis of variance (ANOVA) and independent samples t-test was applied. In order to test the relationship between media literacy decencies and critical thinking tendencies, Pearson Correlation coefficient was applied. Media literacy skills and critical thinking dispositions of teachers of social studies in the findings of the gender, occupational seniority, education, graduation programs and in-service training has been found no significant difference in participation status. Social studies critical thinking dispositions between media literacy competencies of teachers with a high level of directional and a significant positive relationship (r=0,61) were found.