Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programındaki Temel Becerileri Kazandırmada İlkokul Dördüncü Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı İçeriğinin Yeterliliğine İlişkin Öğretmen Görüşleri

Abstract

Bu araştırma, ‘‘Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programındaki Temel Becerileri Kazandırmada İlkokul dördüncü Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı İçeriğinin Yeterliliğine İlişkin Öğretmen Görüşleri’’nin incelenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Araştırmada yöntem olarak nitel ve nicel verilerin toplanması, analizi ve verilerin birlikte kullanımına yönelik araştırma yaklaşımlarından olan karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Ordu’nun Fatsa ilçesindeki 20 ilkokulda görev yapan 286 sınıf öğretmeninden dördüncü Sınıfı okutan 80 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Bu öğretmenlerin 69 tanesinden dönüt sağlanmıştır. Bu araştırmada kullanılan veri toplama aracına yönelik Cronbach Alpha güvenirlik ve geçerlik analizi sonucunda güvenirlik katsayısı 0.926 olarak bulunmuştur. Verilerin analizi bilgisayar ortamında SPSS 22.0 istatistik programı kullanılarak yapılmış ve dağılımın özellikleri incelendikten sonra frekans/yüzde hesaplamaları, aritmetik ortalaması, standart sapması hesaplanmıştır. Verilerin, öğretmenlerin cinsiyetlerine göre analizinde bağımsız t-testi, öğrenim düzeyleri ile mesleki kıdemlerine göre analizinde de Ki-Kare testi uygulanmıştır. Araştırmaya katılanların %36,23’ünü kadın, %63,77’sini ise erkek öğretmenler oluşturmaktadır. Bu öğretmenlerin %71’i lisans mezunu, %29 önlisans mezunudur. Öğretmenlerin % 84,05’i 15 yıl ve üzeri, %5,8’i 10-14 , %2,9’u 5-9 ve %7,25’i de 1-4 yıl arası mesleki kıdeme sahip olduğu görülmektedir. Gerçekleştirilen Mann-Whitney U test sonuçlarına göre puanların katılımcıların cinsiyet değişkenliğine göre farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Ki-Kare Testi sonuçları incelendiğinde ise katılımcıların ölçekten aldıkları toplam puanların mesleki kıdemleri ve öğrenim durumuna göre de anlamlı farklılaşma göstermediği istatistiksel olarak tespit edilmiştir. Araştırmada, dördüncü sınıf VI Sosyal Bilgiler ders kitabındaki içeriğin söz konusu becerilerin kazandırmaya uygunluğuna ilişkin öğretmen görüşlerinin ağırlıklı olarak, “orta düzeyde” olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin ders kitabının temel becerileri kazandırmakta “tam olarak” yeterli olmadığı görüşünü benimsedikleri anlaşılmaktadır. Araştırmaya katılan öğretmenler, ders kitaplarındaki etkinliklerin sayısının az ve içerik bakımından temel becerileri kazandırmada yetersiz olduğu, kitaptaki konuların temel bilgilere ve kazanımlara uygun olmadığı, konuların bilgi ve içerik bakımından öğrenci seviyesine uygun olmadığı, kazanımları değerlendirmeye yönelik soruların ölçme ve değerlendirmede yetersiz olduğu, kitaptaki konuların görsel açıdan eksik olduğu ve konulara ayrılan zamanın yetersiz olduğu yönünde görüş belirtmişlerdir. Öğretmenler, dördüncü sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabının dışında temel becerileri kazandırmada diğer ders kitaplarının da eksik olduğu görüşünü benimsemişlerdir. Araştırmada, ders kitaplarının temel becerileri kazandırmada gerekli olduğu ancak tek başına yeterli olmadığından, öğretmenlerin yardımcı kaynaklara ihtiyaç duyduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak araştırmaya katılan öğretmenler, ders kitabının temel becerileri kazandırma bakımından orta düzeyde olduğunu ve geliştirilmesi gerektiği görüşünü benimsemişlerdir.

This research was done for the purpose of studying teachers’ ideas about the sufficiency of primary school 4th Grade Social Studies textbook’s contents to gain basic skills on the Social Studies Curriculum. The mixed method, which is one of the research approaches for collecting both qualitative and quantitative data, analyzing them and using these data together, was used in this research. This research’s work group consists of 80 classroom teachers, teaching at Grade 4, from inside of 286 classroom teachers who work in 20 primary schools in Fatsa District of Ordu Province. The feedback was provided by 69 of these teachers. With reference to the data collection tool used in this research, the reliability coefficient is found 0.926 as a result of Cronbach Alpha reliability and validity analysis. The analysis of the data was done by using SPSS 22.0 statistical programme on the computer and the frequency/percentage calculations, arithmetic mean, standard deviation were calculated after analyzing the properties of the range. The independent t-test, according to gender of teachers, and Chi-sguare test, according to their educational background and occupational seniority, was used in the data’s analysis. Those who participated in the survey were 36.23 % female and 63.77 % male teachers. 71 % of these teachers are under-graduate and 29 % of them are associate degree graduate. It is seen that 84.05 % of the teachers have occupational seniority for 15 years and over, 5.8 % have it between 10- 14 , 2.9 % have it between 5-9 and 7.25 % have it between 1-4 years. To the results of the Mann-Whitney U, it is identified that the scores do not show any variance about the attendants’ gender variability. When the sguare test autcome is analyzed, it was detected that the total scores the attendants got from the scale according to their occupational status and educational backgraund do not show any significant differentiation statistically. It is confirmed that the teachers’ opinions about the properness between the skills to be gained and the content in VIII the Primary school 4th Grade Social Studies textbook are mainly on medium level. As it is understood, the teachers indicate the view that the textbook is ‘completely’ not enough for students to gain the basic skills. The teachers attending the research estimated that the books do not have enough activities and visuals, they are not adequate to gain the fundamental information and skills, the subjects are not appropriate for acquisition and for the level of the students and both the time sparing for content and the assessment and the evaluation are not sufficient. The teachers have adopted the idea that other textbooks, apart from the 4th Grade Social Studies textbook, are lack of acquiring basic skills, too. In the research, it is found that the textbooks are essential to redound basic skills but not enough singly and teachers need supplementary resources. As a result, the teachers participating in the search have adopted the idea that the textbook is mid-level in terms of acquiring basic skills and it should be developed.