Mıchael Haneke Sinemasının Auteur Kuram Çerçevesinde Analizi

Abstract

Sinema sanatının gelişmesinde bireysel yaratıcılık her zaman önemli olmuştur. Bir filmin yapımında yaratıcı süreç, o filmin oluşmasında yer alan tüm bireylerin işbirliği doğrultusunda yeteneklerini ortaya koyma başarısına bağlıdır. Bu süreçte yaratıcılık anlamında en önemli ve önde gelen kişi filmin yönetmenidir. Dünya sinemasında özellikle 2. Dünya savaşından sonra yönetmenin yaratıcılığı noktasında Auteur kavramı üzerinden çeşitli tartışmalar yaşanmıştır. Auteur kuramıyla ilgili olarak özellikle Andrew Sarris, Peter Wollen ve Andre Bazin’in görüşleri sinema alanında en çok kabul gören görüşler olmuştur. Amerikalı eleştirmen Andrew Sarris “Notes on the Auteur Theory in 1962” adlı çalışmasında Auteur yönetmenleri diğer yönetmenlerden farklı kılan en önemli özelliklerinin teknik ustalıkları, ayrı bir kişisel bakış açılarının ve sitillerinin olması ile içsel anlamı yapıtlarına yansıtmaları olmalarıdır der. Peter Wollen’a göre bir filmin oluşmasında, yönetmenin önemi yadsınmamakla birlikte başka unsurlarında etkisinin göz ardı edilmemesi gerekir. Andre Bazin ise Sarris’in ifade ettiği kriterlerin yanında; ekonomik, toplumsal, tarihsel, kültürel, üretimsel bir çok değişkene de dikkat edilmesi gerektiği kanaatindedir. Çalışmamızda Dünya sinemasının önemli yönetmenlerinden biri olan Michael Haneke’nin yaratıcılığı ve bir Auteur yönetmen olduğu; Sarris’in ifade ettiği teknik ustalık, kişisel stil ve içsel anlam dikkate alınarak ama aynı zamanda Peter Wollen’in yapısalcı bakışı gözardı edilmeden ve Andre Bazin’in bir sinema eserinin meydana gelmesinde birikimin, deneyimlerin, tarih, politika, kültür ve toplumun etkisininde dikkate alındığı bir Auteur analizi yapılmaktadır. Haneke’nin teknik ustalığının, sinema dilinin, sinemasındaki içsel anlam, mekan, karakter ve tema özellikleri, sinemasının kültürel ve toplumsal gerçekliklerle ilişkisi Yedinci Kıta, Benny’nin Videosu, Tesadüfi Bir Kronolojinin 71 Parçası, Ölümcül Oyunlar, Bilinmeyen Kod, Piyano Öğretmeni, Kurdun Günü, Saklı, Beyaz Bant, Aşk filmleri üzerinden incelenerek ortaya koyulmaya çalışılacaktır.

Individual creativity always plays an important role on improvement of the movies. Creative process on the film production is based on collaboration of everyone in the movie with their success on showing their capabilities. The director of the movie is the most important and leading creative character in this process. Creativeness of a director discussed on the base of Auteur hypothesis in the World cinema, especially after WWII. Opinions of Andrew Sarris, Peter Wolle, and Andre Bazin are the most accepted in respect of Auteur hypothesis. American critic Andrew Sarrismentioned that the most important difference with Autuer directors and others are their technical skills, individual view of perspective and styles with project their inherents in his study “Notes on the Auteur Theory”(1962). According to Peter Wollen, other effects are unignorable with respect to the director’s role. On the other hand, Andre Bazin refers important issues, like economical, social, historical, cultural, and productional variables in addition to Sarris’ criterias. Michael Haneke, world’s one of the most important director, is analyzed within the scope of his creativity and as an Auteur director with technical skills, personal style, and interior inference mentioned by Sarris, also with Peter Wollen’s structural view and Andre Bazin’s experiences on historical, political, cultural, and society’s influence about creating a cinema performance. Haneke’s technical masterpiece, style and interior inference in his cinema, environment, character, and theme properties, his cinema’s relation with cultural and social reality in the scope of his movies Der Siebente Kontinent, Benny’s Video, 71 Fragmente einer Chronologie des Zufalls, Funny Games, Code Unknown, The Piano Teacher, Time of the Wolf, Cache, The White Ribbon , Amour will be examined and revealed in our study.