Kirmân Karahıtayları (Kutlug-Hanlar)

Abstract

Kutlug-Hanlar, Karahıtay emîri olan Barâk Hâcîb tarafından 619 (1222-23) yılında Kirmân’da kurulmuştur. Barâk Hâcîb, Kirmân’a hâkim olduktan sonra, Müslüman olup Halifenin ve İlhanlı Devletinin desteğini alarak Kirmân’da sağlam bir hâkimiyet tesis etti. Onun kurmuş olduğu bu hanedanlık üzerindeki en büyük fonksiyonu tek oğlu dururken, kendisine damat edindiği yeğeni Kutbeddîn Muhammed, dolayısıyla karısı Terken Hatun’un iktidarlığına ön ayak olmasıdır. Nitekim Kutlug-Hanlar en parlak dönemini Terken Hatun zamanında yaşamıştır. Adaleti ve hayrı seven bu hatun zamanında Kirman halkı çok rahat bir dönem geçirdi. Terken Hatun elinden geldiğince faziletlere hürmet etmeye, yeni yerleşim yerlerinin kurulmasına, hayır müesseseleri ve binaların arttırılmasına, gayret göstermiştir. Bu çalışmada öncelikle Kirmân coğrafyası ve siyasi tarihi ele alınarak Kutlug Hanedanlığı’nın kurulması ve sonrasındaki siyasi süreç ele alınmıştır.