Ordu ve Trabzon İllerinde Deniz Balığı Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerin Yapısal Analizi

Abstract

Bu çalışmada, Ordu ve Trabzon illerinde deniz balığı yetiştiriciliği yapan işletmelerin yapısal durumlarının ortaya konması, balık üretimi açısından birbirlerine göre farklılıkları, avantaj ve dezavantajlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Ordu ilinde 4 firmaya ait 7 adet, Trabzon ilinde ise 8 firmaya ait 8 adet faal işletme ile toplam 13 adet ağ kafes işletmesine tam sayım anket yöntemi uygulanmıştır. Çalışma yapılan işletmeler Ordu için O harfi ile (aynı firmaya ait işletmeler a ve b harfi ile olmak üzere O1, O2a, O2b, O3a ve O3b) Trabzon iline ait işletmeler ise T harfi ile (T1,…T8) kodlanmıştır. Çalışmada Ordu’daki işletmelerin proje kapasitelerinin 450 ton/yıl ve üzeri, Trabzon’dakilerin ise 950 ton/yıl ve üzerinde olduğu, Ordu bölgesinde toplam 236 adet, Trabzon bölgesinde ise toplam 277 adet dairesel ve HDPE malzemeden yapılmış ağ kafeslerin olduğu tespit edilmiştir. Ordu’daki ağ kafes işletmelerinin yem değerlendirme oranın gökkuşağı alabalığı (Onchorynchus mykiss), levrek (Dicentrarchus labrax), ve sivriburun karagöz (Diplodus puntazzo) balığında sırasıyla; 1.40-1.60, 1.93-2.05 ve 2.65-2.80, Trabzon’daki işletmelerde ise alabalık ve levrek balığı için sırasıyla 1.50-1.65 ve 2.20-2.50 arasında değiştiği belirlenmiştir. İdari ve teknik personel sayı ve yaşları değerlendirildiğinde, her iki bölgede de birbirine benzer olduğu görülmektedir. İşletmelerin üretim özellikleri açısından Ordu’da levrek üretiminin, Trabzon’da ise alabalık üretiminin fazla olduğu, Ordu’daki işletmelerin balıkları aşı yaptırmadığı, Trabzon’daki işletmelerin ise %70’inin balıkları aşı yaptırdığı tespit edilmiştir. Ayrıca Ordu’da sivriburun karagöz balığı yetiştiriciliğini işletmelerin tamamının yaptığı, Trabzon’da ise sadece iki firma tarafından yapıldığı, Ordu’daki işletmelerde Trabzon’a göre FCR ve ölüm oranı değerlerinin alabalıkta yüksek, levrek balığında ise düşük olduğu, araç-gereç ve yapısal birimler bakımından ise Ordu’daki işletmelerin daha donanımlı olduğu belirlenmiştir. Araştırma bölgelerinin en büyük dezavantajları; bölgede kuluçkahane III bulunmaması, buna bağlı olarak yavru balık temininde yaşanan sorunlar, işleme tesisinin bulunmaması nedeniyle de ürettikleri ürünü kısa sürede elden çıkartmak zorunda kalmalarıdır. Deniz balıkları üretiminde önemli bir potansiyele sahip olan bu iki ildeki işletmelerin yapısal olarak incelenmesi hem mevcut profilin değerlendirilmesi açısından hem de ileriye dönük olarak araştırma bölgelerine yatırım yapmayı planlayan girişimciler bakımından önemli bilgiler ortaya koymuştur.

The objective of this study was to put forth the structural status of MARİNE fish aquaculture enterprises at the cities of Ordu and Trabzon as well as the determination of the differences between them regarding fish cultivation along with their advantages and disadvantages. Survey method was applied to 5 cage businesses of 3 different companies in Ordu and 8 cage facilities of 8 companies in Trabzon for a total of 13 cage culture facilities. The facilities included in the study were coded with the letter “O” for those in the city of Ordu (facilities of the same company have been represented with letters a and b like O1, O2a, O2b, O3a and O3b) whereas the facilities in the city of Trabzon were coded with the letter T (T1,…T8). It was determined in the study that the project capacities of the each enterprises in Ordu were 450 tons/year and above, whereas the capacities of those in Trabzon were 950 tons/year and above after which it was determined that there were a total of 236 circular cages in Ordu made of HDPE material and that this number was 277 for the city of Trabzon. The feed conversion ratios of the sea cages at Ordu were determined respectively for rainbow trout (Onchorynchus mykiss), sea bass (Dicentrarchus labrax) and sharpsnout seabream (Diplodus puntazzo) as; 1.40-1.60, 1.93-2.05 and 2.65-2.80, whereas the values at Trabzon for rainbow trout and sea bass changed between 1.50-1.65 and 2.20-2.50 respectively. When the number and age of executive and technical staff are evaluated, it was observed that the two regions were similar. It has been determined that sea bass cultivation in Ordu is greater, whereas rainbow trout cultivation is greater in Trabzon. The facilities in Ordu do not vaccinate the fish, whereas 70% of the facilities in Trabzon have the fish vaccinated. In addition, it was also determined that all facilities in Ordu carry out sharpsnout seabream cultivation, whereas only two facilities in Trabzon do so and that the FCR and death ratios at the city of Ordu were greater in comparison with the city of Trabzon for rainbow trout and lower for sea V bass and that the facilities in Ordu are better equipped than those in Trabzon in terms of tools and structural units. The most important disadvantages of the study regions were that there was no hatchery which in turn caused problems in the attainment of larvae and the fact that they need to ship out the product they produce as soon as possible since there is no processing facility. The structural examination of the facilities at these two cities which have a high potential for the aquaculture of sea fish have put forth important information both for the evaluation of the current profiles and for entrepreneurs who are planning to make investments to these regions.