Periferik Damar Yolu Açılması Sırasında Kullanılan Müzikli Oyuncağın Çocukların Ağrısı, Korkusu ve Ebeveynlerinin Memnuniyetine Etkisi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, 3-6 yaş çocuklarda periferik damar yolu açma işlemi sırasında müzikli oyuncağın (ksilofon) çocuğun ağrısı, korkusu ve ebeveyn memnuniyetine etkisinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirildi. Gereç ve Yöntem: Araştırma randomize kontrollü deneysel olarak yapıldı. Araştırmanın örneklemini, Ocak 2022-Aralık 2022 tarihleri arasında Durağan Şehit Hakan Tanrıkulu Devlet Hastanesi Çocuk Servisi’ne yatışı yapılan ve periferik damar yolu açılan, vaka seçim kriterlerine uyan 3-6 yaş 70 çocuk (kontrol:35, deney:35) ve ebeveyni oluşturdu. Verilerin toplanmasında Çocuk ve Ebeveyn Tanıtıcı Bilgi Formu, Çocuk Korku Ölçeği (ÇKÖ), Çocukların Duygusal Göstergesi Ölçeği (ÇDGÖ), QUCHER Fotografik ve Sayısal Derecelendirme Formu (QUCHER) ve Hemşire-Hasta İş birliği Düzeyi ve Ebeveyn Memnuniyet Formu (HHİ-HEMF) kullanıldı. Deney grubunda bulunan çocuklar, ebeveyni ile birlikte müzikli oyuncak (ksilofon) ile oynarken periferik damar yolu açma işlemi uygulandı. Araştırma verileri tanımlayıcı istatistikler, “Pearson-χ2” çapraz tabloları, iki bağımlı grubun ölçüm değerleriyle karşılaştırılmasında “Wilcoxon” test; iki bağımsız grubun karşılaştırılmasında “Mann-Whitney U” test yöntemleri kullanılarak analiz edildi. Tüm hesaplamalarda ve yorumlamalarda istatistik önem düzeyi p<0.05 olarak alındı. Bulgular: Araştırmada deney grubunun son test QUCHER puan ortalaması 4.20±2.21; kontrol grubunun ise 5.46±2.85 olup, deney ve kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığı görüldü (p>0.05). Deney grubunun son test ÇDGÖ puan ortalaması 9.40±3.04, kontrol grubunun 12.54±5.68’dir. Deney grubunda yer alan çocukların ÇDGÖ puan ortalaması kontrol grubundan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha düşük bulundu (p<0.05). ÇKÖ puan ortalamaları deney grubunda 1.63±0.91, kontrol grubunda ise 2.37±1.24’dir. Deney grubunda yer alan çocukların ÇKÖ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olup deney grubunun ÇKÖ puanlarının daha düşük olduğu belirlendi (p<0.05). İşlem esnasında hemşire hasta iş birliği düzeyi puan ortalamaları deney grubunda 7.51±2.02, kontrol grubunda ise 5.68±2.97’dir. Deney grubunun hemşire hasta iş birliği puanının kontrol grubundan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklı olduğu görüldü (p<0.05). Deney grubunda bulunan ebeveynlerin işlemden çok memnun kalma durumu %57.1, kontrol grubu ebeveynlerinin ise çok memnun kalma durumu %40’dır. Ancak işlem sırasında kullanılan ksilofon oyuncağı ile ebeveyn memnuniyet durumu arasında anlamlı bir fark olmadığı görüldü (p>0.05). Deney ve kontrol grupları arasında ebeveynlerin periferik damar yolu açılması işlemi sırasında dikkati başka yöne çekme tekniği isteme durumları arasında anlamlı farklılık olduğu tespit edildi (p<0.05). Sonuç: Periferik damar yolu açma işlemi esnasında kullanılan müzikli oyuncağın çocuğun korku ve duygusal belirti düzeylerine olumlu etkilerinin bulunmasına karşın çocuğun ağrı düzeyine ve ebeveyn memnuniyetine herhangi bir etkisinin olmadığı görüldü.

Aim: This research was completed with the aim of determining the effect of a musical toy (xylophone) on pain and fear in children and parent satisfaction during peripheral venous access in children aged 3-6 years old. Material and Method: This research was completed as a randomized, controlled experimental study. The sample for the research comprised 70 children (control: 35, experiment: 35) aged 3-6 years their parents abiding by case selection criteria with peripheral venous access who were admitted to Durağan Şehit Hakan Tanrıkulu State Hospital Pediatric ward from January 2022 to December 2022. Collection of data used the Child and Parent Descriptive Information Form, Child Fear Scale (CFS), Children’s Emotional Manifestation Scale (CEMS), QUCHER photographic and numerical evaluation form, and Nurse-Patient Cooperation Level and Parental Satisfaction Form (NPCL-PSF). Children in the experiment group had peripheral venous access opened while playing with a musical toy (xylophone) with their parent. Data in the research were analyzed with descriptive statistics, Pearson-χ2 cross tables, Wilcoxon test to compare measurement values in two dependent groups and Mann-Whitney U test to compare two independent groups. For all calculations and interpretations, statistical significance level was taken as p<0.05. Results: The mean QUCHER scores in the experiment group were 4.20±2.21 with mean scores of 5.46±2.85 in the control group. There was no statistically significant difference observed between the experiment and control group (p>0.05). The mean CEMS scores were 9.40±3.04 in the experiment group and 12.54±5.68 in the control group. The mean CEMS score for children in the experiment group was found to be statistically significantly lower than in the control group (p<0.05). Mean CFS scores were 1.63±0.91 in the experiment group and 2.37±1.24 in the control group. Children in the experiment group had statistically significantly different mean CFS scores, which were found to be low (p<0.05). During the procedure, the mean score for patient cooperation with the nurse was 7.51±2.02 in the experiment group and 5.68±2.97 in the control group. There was a statistically significant difference present for patient cooperation with the nurse in the experiment group (p<0.05). For satisfaction with the procedure, 57.1% of parents in the experiment group were very satisfied, while 40% of parents in the control group were very satisfied. There was no significant difference between parental satisfaction with the use of a xylophone during the procedure (p>0.05). There was a significant difference for parent requests for a distraction technique during the peripheral vascular access procedure between the experimental and control groups (p<0.05). Conclusion: Though the use of a musical toy during the peripheral venous access procedure had positive impacts on fear and emotional symptoms in the child, it did not appear to have any effect on the child’s pain level or parental satisfaction.