Amaç: Bu araştırmanın amacı koroner arter hastalarında sağlık algısı ve sağlık okuryazarlığı
arasındaki ilişkiyi belirlemektir.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde yapılan bu araştırma 15.02.2022-
08.02.2023 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemine Ordu Üniversitesi Eğitim ve
Araştırma Hastanesi’ne Koroner Arter Hastalığı (KAH) tanısıyla yatan 375 hasta alınmıştır.
Araştırmanın verileri Kişisel Bilgi Formu, Sağlık Algısı Ölçeği (SAÖ) ve Türkiye Sağlık Okuryazarlığı
Ölçeği (TSOY-32) ile toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney U testi,
Kruskal Wallis testi, Spearman korelasyon testi ve Bonferroni testi kullanılmıştır. Araştırmaya
başlamadan önce Ordu İl Sağlık Müdürlüğü’den ve Ordu Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik
Kurulu’ndan gerekli izinler alınmıştır. Katılımcılardan sözlü ve yazılı onamlar alınmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan hastaların %52.8’inin 73 yaş ve üzeri, %62.7’sinin erkek,
%29.1’inin 0-12 aydır KAH hastası olduğu ve %72.8’inin KAH nedeniyle daha önce hastaneye yattığı
belirlenmiştir. Hastaların SAÖ puan ortalaması 26.66±6.67 ve TSOY-32 ölçeği puan ortalaması
18.94±8.99 olarak bulunmuştur. Araştırmada SAÖ ile TSOY-32 arasında istatistiksel olarak anlamlı,
pozitif yönlü ve orta düzey bir ilişki saptanmıştır (r=0.318, p<0.05). Araştırmada hastaların yaş
ortalaması, yaş grupları, cinsiyeti, medeni durumu, eğitim düzeyi, aile tipi, mesleği, gelir düzeyi,
yaşadığı yer, kiminle yaşadığı, KAH tanısı aldıkları süre, başka kronik hastalığa sahip olma, KAH’tan
korunmada etkili buldukları önlem, sigara kullanma, düzenli egzersiz yapma, sağlığı algılama ve sürekli
ilaç kullanma durumlarına göre SAÖ toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark
bulunmuştur (p<0.05). Araştırmada hastaların yaş ortalaması, yaş grupları, medeni durumu, eğitim
düzeyi, aile tipi, mesleği, gelir düzeyi, yaşadığı yer, kiminle yaşadığı, KAH tanısı aldıkları süre, KAH
tanısı nedeniyle hastanede yatma durumu ve sayısı, başka kronik hastalığa sahip olma durumu, KAH’tan
korunmada etkili bulunan önlem, sigara ve alkol kullanma durumu, sağlığı algılama ve sürekli ilaç
kullanma durumlarına göre TSOY-32 ölçeği toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak
anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05).
Sonuç: Araştırmada koroner arter hastalarının sağlık algısı ve sağlık okuryazarlığı düzeylerinin
düşük olduğu ve sağlık algısı ile sağlık okuryazarlığı arasında pozitif ilişkinin olduğu, sağlık
okuryazarlıkları yükseldikçe sağlık algılarının iyileştiği belirlenmiştir. Araştırma sonuçları
doğrultusunda konu ile ilgili hastaları destekleyecek eğitim programları geliştirilmesi önerilmektedir.
Aim: The aim of this study is to determine the relationship between health perception and health
literacy in coronary artery disease patients.
Material and Method: This descriptive and relationship-seeking research was conducted
between 02.15.2022-02.08.2023. The sample of the study were included in 375 patients who were
hospitalized in the Coronary Artery Disease (CAD) of Ordu University Training and Research Hospital.
The data of the study were collected with Personal Information Form, Health Perception Scale (HPS)
and Turkey Health Literacy Scale (TSOY-32). Descriptive statistics, Mann Whitney U test, Kruskal
Wallis test, Spearman correlation test and Bonferroni test were used in the analysis of the data. Before
starting the research, necessary permissions were obtained from Ordu Provincial Health Directorate and
Ordu University Clinical Research Ethics Committee. Verbal and written consent was obtained from
the participants.
Results: It was determined that 52.8% of the patients with participating in the study were 73
years old and over, 62.7% were male, 29.1% had CAD for 0-12 months, and 72.8% had been
hospitalized for CAD before. The mean HPS score of the patients was found to be 26.66±6.67, and the
mean score of the TSOY-32 scale was found to be 18.94±8.99. In the study, a statistically significant,
positive and moderate relationship was found between HPS and TSOY-32 ( r=0.318, p<0.05). In the
study, a statistically significant difference was found between the mean HPS total score according to
the mean age, age groups, gender, marital status, education level, family type, occupation, income level,
place of residence, living with whom, time they were diagnosed with CAD, having another chronic
disease, precaution they found effective in preventing CAD, smoking, regular exercise, health
perception and the continuous drug use status of the patients (p<0.05). Also, in the study, a statistically
significant difference was found between the total score averages of the TSOY-32 scale to the average
age of the patients, age groups, marital status, education level, family type, occupation, income level,
place of residence, with whom they lived, the time they were diagnosed with CAD, the status and
number of hospitalizations due to CAD diagnosis, the status of having another chronic disease, the
measures found to be effective in protection from the disease, smoking and alcohol use, perception of
health, and continuous drug use (p<0.05).
Conclusions: It was determined that the health perception levels and health literacy levels of the
coronary artery patients were low. As a result of the research, it was observed that the coronary artery
patients with low health perception level had a low health literacy level. In line with the results of the
research, it is recommended to develop training programs to support the patients on the subject.
