Huzurevindeki Yaşlılara Uygulanan Bahçecilik Faaliyetlerinin Psikolojik İyi Oluş ve Depresyona Etkisi: Tek Kör Randomize Kontrollü Çalışma

Abstract

Amaç: Bu araştırma huzurevindeki yaşlılara uygulanan bahçecilik faaliyetlerinin psikolojik iyi oluş ve depresyona etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma tek kör randomize kontrollü deneysel çalışma olarak uygulanmıştır. Araştırma Ocak 2022- Kasım 2022 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmanın evreninin Ordu İli Ahmet Cemal Mağden Huzurevi’nde kalan yaşlılar, örneklemini ise, araştırma kriterlerine uyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 46 yaşlı oluşturmuştur. Araştırmanın verileri “Yaşlı Tanıtım Formu”, “Standardize Mini Mental Test”, “Psikolojik İyi Oluş Ölçeği”, “Geriatrik Depresyon Ölçeği” ve “Memnuniyet Değerlendirme Formu’’ ile toplanmıştır. Deney grubundaki yaşlılara 3 ay boyunca haftada 1 kez bahçecilik faaliyeti uygulanmıştır. Kontrol grubundaki yaşlılara araştırma süresince herhangi bir girişim uygulanmamıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistikler, kayıp veri analizi, Pearson’s ki kare testi, Yates düzeltmeli ki-kare testi, Fisher’s ki-kare testi, Bağımsız iki örnek t testi, Mann Whitney U testi, Genelleştirilmiş lineer model, Tukey testi, iki yönlü Robust testi ve Bonferroni testi kullanılmıştır. Araştırma için kurum izni ve etik kurul onayı alınmıştır. Bulgular: Deney ve kontrol grubu yaşlıların “PERMA Ölçeği” ve “Olumlu Duygular”, “Bağlanma”, “Olumlu İlişkiler”, “Anlam”, “Başarı”, “Sağlık”, “Olumsuz Duygular”, “Yalnızlık” ve “Mutluluk” alt boyutları ön test ve son test fark değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0.001). Deney ve kontrol grubu yaşlıların “Geriatrik Depresyon Ölçeği” ön test ve son test farkı ortanca değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark belirlenmiştir (p<0.001). Sonuç: Araştırmada deney grubu yaşlılara uygulanan bahçecilik faaliyetlerinin psikolojik iyi oluşu artırdığı ve depresyonu azalttığı bulunmuştur.