GEBELİK STRESİNİN UYKU KALİTESİNE ETKİSİ

Abstract

Amaç: Bu araştırma gebelik stresinin uyku kalitesine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde yapılan araştırmanın örneklemine 01.03.2019-30.11.2019 tarihleri arasında İstanbul ilinde yer alan bir hastanenin kadın doğum polikliniğine başvuran Türkçe iletişim kurabilen, en az 18 yaşında, okuryazar ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 326 gebe alınmıştır. Veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu, Gebelik Stresini Değerlendirme Ölçeği (GSDÖ-36) ve Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) kullanılmıştır. Elde edilen veriler Mann-Whitney U Testi, t-Testi, Kruskal-Wallis H Testi, Varyans Analizi, Pearson ve Spearman Korelasyon Analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma için etik kurul izni, ölçek kullanım izinleri ve katılımcılardan bilgilendirilmiş yazılı onam alınmıştır. Bulgular: Gebelerin yaş ortalaması 29.06±5.53’tür. Gebelerin %31.9’unun lise mezunu ve %73’ünün ev hanımı olduğu, %87.7’sinin çekirdek ailede yaşadığı belirlenmiştir. Gebelerin GSDÖ-36 puan ortalamasının 65.96±25.64 ve PUKİ puan ortalamasının 5.15±3.67 olduğu belirlenmiştir. Gebelerin %52.8’inin kötü uyku kalitesine sahip olduğu bulunmuştur. Gebelerin eğitim düzeyi, meslekleri, gelir seviyesi, eş ile iletişimini değerlendirme durumu, gebeliğin planlı olma ve gebelikte kontrole gitme durumu, gebeliği sonlandırma düşüncesi, gebelik öncesi ve şu anki uyku problemi, uyku problemine ve stresle baş etmeye yönelik uygulamaları, eşin eğitim düzeyi ve mesleği ile GSDÖ-36 puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu bulunmuştur (p<0.05). Gebelerin eğitim düzeyi, aile tipi, eşin eğitim düzeyi, gebeliğin planlı olma ve gebelik kaybı yaşama durumu, gebeliği sonlandırma düşüncesi, gebelik öncesi ve şu anki uyku problemi, uyku problemine ve stresle baş etmeye yönelik uygulamaları ile PUKİ puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu bulunmuştur (p<0.05). Gebelerin GSDÖ-36 puan ortalaması ile PUKİ puan ortalaması arasında düşük düzeyde istatistiksel olarak anlamlı negatif yönlü ilişkinin olduğu belirlenmiştir (r=-0.179). Sonuç: Gebelikte stres ve uykunun birçok faktörden etkilendiği görülmüştür. Gebelik Stresini Değerlendirme Ölçeği toplam puanının arttıkça PUKİ toplam puanının azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Gebelik stresi arttıkça uykuya eğilimin arttığı görülmüştür.

Aim: This study was conducted to determine the effect of pregnancy stress on sleep quality. Material and Method: Sample of descriptive and correlational research includes 326 pregnant women who were at least 18 years old, literate and volunteering to participate in the study, who applied to the obstetrics outpatient clinic of a hospital in İstanbul between April and May. Personal Information Form, Pregnancy Stress Rating Scale (PSRS-36) and Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) were used as data collection tools. The data obtained were evaluated using Mann-Whitney U Test, t-Test, Kruskal-Wallis H Test, Variance Analysis, Pearson and Spearman Correlation Analysis. Ethics committee permission, scale usage permissions and informed written consent from participants were obtained for the research. Results: The average age of the pregnant women involved in study was 29.06±5.53. Pregnant women were %31.9 high school graduates, %73 were housewives and %87.7 live in a nuclear family. It was determined that the mean PSRS-36 score of the pregnant women was 65.96±25.64 and the average PSQI score was 5.15±3.67. Pregnant women were found to have %52.8 bad sleepy guality. It was found that there is a statistically significant difference between the mean scores of the PSRS-36 and the education level of the pregnant women, their profession, income level, the status of the evaluation their communication with the spouse, the state of being planned pregnancy and going for a check-up during pregnancy, the thought of terminating the pregnancy, the pre-pregnancy and current sleep problem, the practices to cope with sleeping problem and stress, the education level and the profession of their spouses (p<0.05). It was found that there is a statistically significant difference between the mean scores of the PSQI and the education level of the pregnant women, the family type, the education level of the spouse, the state of being planned pregnancy and the state of experiencing pregnancy loss, the idea of terminating the pregnancy, the pre-pregnancy and current sleep problem, the practices to cope with sleeping problem and stress (p<0.05). It was determined that there is a statistically significant negative and low level relationship between the mean PSRS-36 score and PSQI score average of the pregnant women (r=-0.179). Conclusions: It has been observed that stress and sleep during pregnancy are affected by many factors. It was concluded that as the total score of the Pregnancy Stress Rating Scale increased, the total PSQI score decreased. It has been observed that the tendency to sleep increases as the pregnancy stress increases.