Çalışmada Türk fındık çeşitleri (Acı, Çakıldak, Foşa, İncekara, Kalınkara,
Kan, Kargalak, Kuş, Mincane, Palaz, Sivri, Tombul, Uzunmusa, Yassı Badem ve
Yuvarlak Badem) kullanılmıştır. Türkiye için büyük bir ekonomik öneme sahip fındık
bitkisinin yapraklarında lezyonlar oluşturarak ürün kaybına neden olan Xanthomonas
arboricola pv. corylina bakterisinin fındık çeşitlerine göre enfeksiyon derecesi
araştırılmıştır. Ayrıca çalışmada kullanılan fındık çeşitlerinin yapraklarının içermiş
olduğu madde veya maddelerden dolayı bu bakteriye karşı antimikrobiyal etkisi
araştırılmıştır. Araştırmada fındıkta bakteriyel yanıklığa sebep olan Xanthomonas
arboricola pv. corylina bakterisinin araziden izole edilen AT8/Z ırkı kullanılmıştır. 106
bakteri/ml yoğunlukta steril saf su ile hazırlanmış 24 saatlik Xanthomonas arboricola
pv. corylina kültürü her bir bitkinin bütün yapraklarını ıslatacak şekilde püskürtme
suretiyle bulaştırılmıştır. Fındık çeşitlerinin inokulasyonundan 20 gün sonra hastalık
semptomlarına dair gözlemler alınmıştır. Bu çalışmada bakteriyel yanıklığa tolerans
ölçütü olarak lezyonlu yaprak oranı ve lezyonlu yapraklarda lezyon derecesi ölçütleri
kullanılmıştır. Bu doğrultuda lezyonlu yaprak oranı esas alındığında %17.57 oran ile
İncekara çeşidi en az lezyonlu yaprak oranına, %77.51 ile Yassı Badem çeşidi ise en
fazla lezyonlu yaprak oranına sahip olmuştur. Lezyon derecesi bakımından yaprağın
toplam alanının %33.43’lük toplam lezyonlu yaprak alanıyla Uzunmusa çeşidinin
lezyonlu yapraklarındaki lezyon derecesi en düşük, %75.01 oranla Yassı Badem
çeşidinin lezyonlu yapraklarındaki lezyon derecesi ise en yüksek bulunmuştur. Fındık
yapraklarının içermiş oldukları maddelerin bakteriye karşı geliştirmiş oldukları
antimikrobiyal etki bakımından 20 mm çap ile en fazla Mincane çeşidinde
belirlenmiştir,
This study was conducted with the Turkish hazelnut cultivars (Acı, Çakıldak,
Foşa, İncekara, Kalınkara, Kan, Kargalak, Kuş, Mincane, Palaz, Sivri, Tombul,
Uzunmusa, Yassı Badem and Yuvarlak Badem). Infection rate of Xanthomonas
arboricola pv. corylina causing yield losses by forming lesions on the leaves of
hazelnut plant which has a big economical value for Turkey was investigated. Also,
antmicrobial efficacy against the bacteria due to the substance or substances which the
leaves of hazelnut cultivars using in this study contain was investigated. AT8/Z strain
of Xanthomonas arboricola pv. corylina bacteria causing agent of bacterial blight
isolated from the field was used. The strain of Xanthomonas arboricola pv. corylina
grown for 24 hours was deluted with distelled water to an optical density of 106
bacteria/ml after which all the leaves of each plant were sprayed. Observations
regarding the bacterial blight semptoms were taken 20 days afterwards the inoculation.
Parameters regarding the tolerance of hazelnut cultivars against the bacterial blight were
rate of leaf lesions and lesion rate of infected leaves. According to the rate of leaf
lesions İncekara cultivar with rate of %17.57 had the minimum rate of lesions and
Yassı Badem cultivar with rate of %77.51 had the maximum rate of lesions. According
to the degree of lesion with %33.43 area of leaf lesion from the total area of the leaves
Uzunmusa cultivar had the minimum rate and Yassı Badem with an area of %75.01 had
the maximum rate of lesions from the total area of the infected leaves. Regarding to
antimicrobial efficacy of the substance contents of the hazelnut leaves developed
against the bacteria was found in Mincane cultivar which has a diameter of 20 mm
