Abstract:
Bu çalışma, Çakıldak fındık çeşidinde eko-coğrafik bölgelere bağlı olarak
biyokimyasal özelliklerdeki değişimi belirlemek amacı ile 2017 ve 2018 yıllarında
yürütülmüştür. Bu amaçla Çatalpınar, Kabataş, Aybastı ilçelerinde yer alan ve 0-250,
250-500, 500-750 ve 750 m rakımın üzerinde Çakıldak fındık çeşidi ile tesis edilmiş 4
bahçe seçilmiştir. Çalışmada biyokimyasal özellikler olarak yağ, protein ve kül oranı,
toplam fenolik bileşikler ve antioksidan kapasitesi (DPPH ve FRAP testine göre)
incelenmiştir. Eko-coğrafik bölgelere bağlı olarak yağ oranı %52.13 (Çatalpınar) ile
%56.19 [Aybastı (Çukur)], protein oranı %18.72 (Çatalpınar) ile %18.87 (Kabataş),
kül oranı %2.05 (Kabataş) ile %2.28 (Çatalpınar), toplam fenolik içeriği 489.4 mg 100
g-1 [Aybastı (Ortaköy)] ile 621.6 mg 100 g-1 (Çatalpınar) ve toplam flavonoid içeriği
45.2 mg 100 g-1 [Aybastı (Ortaköy)] ile 49.4 mg 100 g-1 (Çatalpınar), antioksidan
kapasitesi DPPH testine göre 794.0 μmol 100 g-1 (Kabataş) ile 1142.2 μmol 100 g-1
(Çatalpınar) ve FRAP testine göre 1116.0 μmol 100 g-1 [Aybastı (Ortaköy)] ile 1516.9
μmol 100 g-1 (Çatalpınar) arasında tespit edilmiştir.
Ortalama verilere göre; kül oranı, toplam fenolik içeriği, toplam flavonoid
içeriği ve antioksidan kapasitesi üzerine eko-coğrafik bölgelerin önemli bir etkisinin
olduğu, buna karşılık yağ ve protein oranı üzerine ise önemli bir etkisinin olmadığı
tespit edilmiştir. Ortalama verilere göre protein oranı üzerine eko-coğrafik bölgenin
etkisi önemsiz çıkmasına rağmen, bu özelliğin yıldan yıla farklılık gösterebileceği
belirlenmiştir. Genel olarak, Çatalpınar eko-coğrafik bölgesinde yetiştirilen Çakıldak
çeşidine ait meyvelerin biyokimyasal içeriklerinin diğer eko-coğrafik bölgelere göre
daha yüksek olduğu belirlenmiştir