Araştırma, 2015 ve 2016 yıllarında Giresun ilinde yürütülmüştür. Bu araştırmada damla sulama
yönteminde farklı sulama konularının fındığın pomolojik özelliklerine ve 12 ay boyunca depolanan
fındığın depo kalitesine olan etkisi araştırılmıştır. Deneme, tesadüf parselleri deneme deseninde 3
tekerrürlü, her tekkerrürde 3 ocak olacak şekilde planlanmıştır. Araştırmada, 3 farklı sulama
döneminde (D1: Döllenme sonu, meyve tutumu dönemi, D2: Tohum taslağı-embriyo gelişimi
dönemi, D3: Hasat olumu önü dönemi), 4 farklı sulama konusu (S1: sulama uygulanmayan konu,
S2: D1, D2 ve D3 de sulama, S3: D2 de sulama diğer dönemler susuz, S4: D2 ve D3 te sulama,
diğer dönemler susuz) uygulanmıştır.
Kabuklu küçük meyve, boş meyve ve kusurlu iç meyve oranları sulama konularından önemli
derecede etkilenmiş ve verim en yüksek S2 sulama konusunda belirlenmiştir. Ayrıca 2016 yılında
S4 sulama konusundaki verimin, S1ve S3’tekinden daha yüksek olduğu ve S3 sulama konusunun tek
başına verime etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. S2 ve S4 sulama konularındaki ocaklarda sağlam
meyve oranı ile kabuklu ve iç meyve ağırlığı diğer sulama konularına göre daha fazla bulunmuştur.
Kabuklu küçük meyve, kusurlu iç meyve ve boş meyve oranları ise S1 ve S3 sulama konularında
daha fazla belirlenmiştir. Kabuklu meyve ağırlığı ve iç meyve ağırlığı değerlerinde S2 ve S4 sulama
konularında artış görülürken, göbek boşluğu büyüklüğünde ise azalma tespit edilmiştir. Aynı
zamanda, 2016 yılında S2 sulama konusunda çotanaktaki meyve sayısı artmıştır.
Fındık ununda L* renk değerine sulama konularının etkisinin olmadığı tespit edilmiş, ancak
depolama sürecinde L* değerinde azalma olduğu belirlenmiştir. Renk değerlerinden a*, b*, C* ve h°
değerleri sulama konularına, depolama süresine ve yıllara göre farklılıklar göstermiştir.
2015 yılında S4, 2016 yılında ise S2 ve S4 sulama konularındaki örneklerin yağ oranları daha fazla
olarak belirlenmiştir. Tohum taslağı-embriyo gelişimi dönemi ve hasat olumu önü döneminde
sulama yapılmasının fındığın yağ oranını önemli düzeyde artırdığı sonucuna varılmıştır. Yağ içeriği
yıllara ve depolama süresine göre önemli değişim göstermiştir. Sulama konularının protein değerine
olan etkisi belirgin olarak tespit edilememiştir. Farklı sulama konularının kül oranına etkisi yıllara
göre değişklik göstermiş, depolama sürecinde tüm sulama konularında kül oranında azalma
olmuştur. Su aktivitesi değeri sulama konularından etkilenmiş ve bu durum yıllara göre farklılık
göstermiştir. S4 sulama konusunda ransimat değeri depolama süresince diğer konulara göre daha
uzun süre belirlenmiş ve tüm sulama konularında ransimat değerinde azalma olmuştur. Sulama
konularının α-tokoferol oranına belirgin bir etkisi tespit edilememiş ancak depolama sürecinde αtokoferol
değeri tüm sulama konularında düşmüştür. 2015 ve 2016 yıllarında yağ asitlerinden
palmitik asit (C16:0), oleik asit (C18:1n9c) ve linoleik asit (C18:2n6c) üzerine sulama konularının
etkisi önemli (p<0.05) çıkarken, stearik asit (C18:0) üzerine sadece 2016 yılında önemli etki
etmiştir. Sulama konularının diğer yağ asitlerine etkisi önemsiz olarak belirlenmiştir. Yağ asitleri
kompozisyonuna depolama süresinin etkisi yıllara göre farklılık göstermiştir. Araştırmamızda
aflatoksin tespit edilmemiştir.
Çalışma sonucunda elde edilen veriler doğrultusunda S2 ve S4 sulama konularının fındığın
pomolojik özelliklerine ve verime olumlu katkılar sağladığı sonucuna varılmıştır.,The study was conducted in Giresun province in 2015 and 2016.
In this study, the effects of
different irrigation treatments at drip irrigation on the pomological characteristics of the hazelnuts
and on the quality of hazelnuts during storage for 12 months were investigated. The experiment was
planned in a randomized block design with three replications and each replicate had three ocak. In
the study, 4 different irrigation programs (S1: non-irrigated, S2: irrigated in D1, D2 and D3, S3:
irrigated in D2 and non-irrigated in other periods, S4: irrigated in D2 and D3 and non-irrigated in
other periods) were applied in 3 different irrigation periods (D1: End of fertiliziation, fruit set
period, D2: Ovule and embryo development period, D3:pre-harvest period).
The yield, rates of small nut, blank nut, good kernels and defected kernels were significantly
affected by irrigation programs and the highest yield was obtained from the S2 irrigation program.
In addition, it was determined that the yield from the S4 irrigation program was higher than the yield
obtained from S1 and S3 programs and S3 irrigation program had no effect on yield alone in 2016.
The good kernel ratio, nut and kernel weights of hazelnuts were found to be higher in ocaks
subjected to S2 and S4 irrigation programs compared to the ones subjected to other irrigation
programs. The rates of small nut, blank nut and defected kernels were determined to be higher in
ocaks subjected to S1 and S3 irrigation programs. While there was an increase in fruit weight and
kernel weight of nuts subjected to S2 and S4 irrigation programs, a decrease in size of internal
cavity. At the same time, nut number per cluster increased with the application of S2 irrigation
program in 2016.
It was determined that L* value of hazelnut flour did not affected by irrigation programs, but there
was a decrease in L* values during storage period. The a*, b, C* and h° values of color parameters
varied depending on the irrigation programs, storage period and years.
The fat content of the samples subjected to S4 irrigation in 2015 and S2 and S4 irrigation in 2016
determined to be higher. It was concluded that irrigation during ovule and embryo development and
pre-harvest period resulted in a significant increase in the fat content of hazelnuts. The oil content
varied considerably depending on the year and the period of storage. No significant effect of
irrigation programs on protein value was observed. The effect of different irrigation programs on the
ash ratio varied according to the years, and for all irrigation programs, the ash ratio of samples
decreased during the storage period. The value of water activity was influenced by irrigation
programs and this influence varied depending on the years. Rancidty at value of irrigation program
in S4 was determined for a longer period of time than other subjected during the storage period and
there was a decrease in rancidity values for all irrigation programs. No significant effect of the
irrigation programs on the α-tocopherol ratio was determined, but the α-tocopherol level was
reduced during storage for all irrigation programs. While the effect of irrigation program on palmitic
acid (C16: 0), oleic acid (C18: 1n9c) and linoleic acid (C18: 2n6c) was significant (p<0.05) in 2015
and 2016, it had a significant impact only on stearic acid in 2016. The effect of irrigation programs
on other fatty acids was found to be negligible. The effect of storage time on composition of fatty
acids varied according to years. Aflatoxin was not detected in our study.
As a result of the study, S2 and S4 irrigation treatments have been contributed on the pomological
traits and yield on hazelnut.
